Efsaneler ve gerçekler

Merkez Bankası milyarlarca dolar satın almasına rağmen dolar sürekli düşüyor. Perşembe günü, 1.5 milyar doları bir hamlede almasına rağmen dün kur yine birkaç bin lira geriledi. Yani piyasaya sürekli döviz satışı geliyor. Peki bu döviz nereden geliyor. Buna net bir cevap vermek güç. Haliyle efsanevari hikayeler (yoksa masallar mı desek!) de ortalığı kaplıyor. Epeyce zamandır Türkiye'ye Irak'tan efektif döviz girip güneydeki bankalarda bozdurulduğu söylentisi vardı. Bir meslektaşımız da, duyduğu böyle bir efsaneyi köşe yazısına taşımış. Güya Saddam'ın 12 milyar dolarını yöneten bir adam parayı Türkiye'ye getirmek istiyormuş da, Devlet Bakanı Babacan'la görüşmek istiyormuş filan. Gerçi meslektaşımız, "aman böyle saçmalıklara inanmayın" diye uyarmış ama bizim efsanesever milletimiz hemen bu hikayeye yapışmış. Kimmiş bu adam, dövizin sürekli düşmesi hakikaten Irak'tan gelen paralar yüzünden miymiş vs. Sevgili okurlar, yıllardır bunun gibi onlarca hikaye duyarım. Birkaçı ile de görüştüm. Yok devrik Filipin liderinin gizli serveti, yok ABD Hazinesinin 2.Dünya savaşında çıkardığı 1 milyon dolarlık bonolar, yok ABD'nin elegeçirdiği uyuşturucu parasını sisteme sokmak için verdiği krediler, roll programlar vs. Ben hiçbirine bir gün bile inanmadım ama kelli felli yöneticilerin, kocaman adamların bu hikayelere inanıp peşinden gittiklerini de gözlerimle gördüm. O yüzden sizi temin ederim, Saddam'ın paraları saçmalığına inanan, döviz kurunun bu tür paraların ülkeye girmesi yüzünden düştüğüne inanan hatırı sayılır sayıda insan vardır. Döviz niye düşüyor peki? Evet kur düşüyor, dövize sürekli satış geliyor. Kesin bir açıklaması da yok. Ama makul sebepler sıralanabilir. 1) Herşeyden önce, TL faizin reel getirisi halen çok yüksek. Yani pozisyon açmak cazibesini koruyor. 2) Avrupa ve ABD ekonomileri çok zamandır durgunluk yaşıyor. Bu ülke paraları da haliyle biraz zayıflıyor. 3) Dalgalı kur, dövizi bir yatırım aracı olmaktan çıkardı. 4) Belki bir miktar sıcak para ülkeye geliyor olabilir. Üstelik Merkez Bankası'nın elinde de tarihinin en büyük döviz rezervi ( 31 milyar dolar) var. Yani dövizin düşmesi için bir hayli sebep var. Ekonomik gelişmeleri ekonomik gerçeklerle izah edelim lütfen, saçma efsanelerle değil.