Enflasyonda kırılma noktası

IMF'nin 11 milyar dolarlık borcu erteleme sürprizine faiz ve borsanın verdiği olumlu reaksiyonu hafta boyunca izledik. Bilgi bu defa dışarıya sızmamış olmalı ki piyasalar yüksek dozda tepki verdi. Bono ve hisse senedine uzun süredir ilk defa hatırı sayılır yabancı talebi vardı. Umarız ki kalıcı olurlar. Hazine'nin önümüzdeki yıl ödeme planının rahatlamasının enflasyona da müspet yönde katkı sağlayacağını düşünüyorum. Zira, kamunun özellikle iç borç talebinde azalma meydana gelmesi faizleri aşağıya çekeceği için, enflasyon beklentilerini de olumlu etkileyecektir. Nitekim Ağustos ayı TCMB anketinde de yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 23'e geriledi. Özellikle enflasyonda, geleceğe ilişkin beklentiler çok önemli rol oynar. Üretici veya satıcı malının fiyatını belirlerken, olmasını beklediği enflasyon oranına göre zam yapar veya vade farkı işletir. O vadede gerçekleşecek enflasyon da fiilen bu fiyatlarla oluşur. Özellikle Türkiye'de, kamunun borç bulma ihtiyacı azalıp da faizler düşünce, insanların geleceğe yönelik endişeleri azalıyor, beklentiler iyileşiyor. Enflasyondaki psikolojik dirençler de böylece aşılabiliyor. ğ Merkez Bankası daha rahat Yılbaşında hükümet yılsonu hedefini yüzde 20 olarak açıkladığında beklentiler bunun on puan üstündeydi. Güven azdı ve insanlar temkinli idi. Oysa aynı insanların yılsonu hedefi şimdi yüzde 23. Yılsonu hedefinin tutturulacağına, hatta aşılacağına inananların sayısı artıyor. Şimdi Eylül-Ekim'in kritik ay olacağını söyleyenler var. Türkiye'de her güz dönemini kritik biçimde algılama alışkanlığı vardır. Ama Merkez Bankası'nın eli şimdi daha güçlü. Döviz rezervleri sağlam, IMF'nin ertelemesiyle bono faizleri düşüş eğiliminde. Belki Eylül başında bir faiz indirimi daha yapıp, beklentileri daha olumlu hale getirebilir. Eğer yıl sonu hedefi yakalanır veya aşılırsa, Türkiye 30 yıldır ilk defa enflasyonda yüzde 20'yi görecek. Çok önemli bir psikolojik kazanım olacak. Bu sürecin Merkez Bankası ve Hükümet tarafından çok iyi yönetilmesi lazım. Halen birçok insan bu seviyenin altında enflasyonun kalacağına inanamıyor. İcraatlar güveni artırır ve iktidar zig zag çizmezse, piyasa inancı artacaktır. IMF'ye verilen niyet mektubundaki vergi ve kamu yönetimi reformlarında iyi performans gösterilmesi ve 6. gözden geçirmenin akıbeti, enflasyon mücadelesi için çok kritik önemde. Bütçe performansı ve kamu borçlanma ihtiyacının azalması beklentileri hızla iyileştirecek ve programın enflasyonla mücadele ayağında işlerin daha kolaylaşmasını sağlayacaktır.