Haleti ruhiye

Yani ruhsal durum... Ümitlerin, korkuların, sevinçlerin, heyecanların, beklentilerin bileşiminden meydana gelen, insana dair bir hal. Ekonominin haleti ruhiyesi olur mu peki? Olmaz ama ekonomiyi insansız düşünemeyeceğimize göre insanların haleti ruhiyesi ekonomiyi doğrudan etkiler diyebiliriz. Beklenti dediğimiz şey biraz da budur aslında. Beklenti, insanın geleceği nasıl algıladığı yani ne umduğudur aslında. Mesela Türkiye'nin iktisadi geleceği hakkında beklentiler olumsuzsa ve bu durum sürgit böyle devam ediyorsa, bir müddet sonra ekonomik parametrelerin de bu doğrultuda olumsuzlaşmaya başladığını görebiliriz. Tersi durum da aynıdır. O sebepledir ki ekonomiyi yönetenler beklenti anketleri yaparak nabzı tutmaya ve geleceğe dair algılamaları da olumluya çevirmeye uğraşırlar. Son zamanlardaki beklenti anketleri geleceğe dair umutlu bakışın devam ettiğini ama tereddütlerin, "ama"ların giderek zihinlerde yer bulduğunu gösteriyor. Şimdilik "varsayımsal" olan bu durumun gerçeğe dönüşmemesi, umut ve heyecanların tekrar canlanmasına bağlı. Güzel gör, güzel düşün Polyanna'cılık oynayalım demiyorum ama, hep "olmayana ergi" yaparak pozitif düşünmeyi ve hissetmeyi de başaramayız. Öncelikle sahip olduklarımızı farketmeliyiz, hayatımızdaki iyiliklerin, gelişimin, iktisadi ve sosyal iyileşmelerin idrakinde olmalıyız. Negatif unsurları ön plana çıkartarak pozitife ulaşmak pek mümkün olmuyor. "İyi giden şeyler de var, hem de bir hayli" diyebildiğimiz noktada, beklentilerimizi de, gelecek tasavvurumuzu da olumlu hale çevirebiliriz. Hemen kötümserleşmeden, "birşey" kötü gitti diye "herşey" kötüye gidecekmiş gibi hissetmeden yaşamaya, çalışmaya alışabilsek, inanın hayat da, beklentiler de bugünkünden iyi olacaktır. Bu ülkede yaşıyoruz ve bu ülkeye güveniyoruz. İnişleriyle çıkışlarıyla daha ışıklı bir geleceğin bizi beklediğini düşünüyorum. Güven ve ümit duygusunu kaybetmemeliyiz. "Mevcut olanın güzelliğinin" farkına varmadan "gelecekteki güzelliklerin" hayalini kurmamız mümkün değil ki...