Herkes haklı

Türkiye, ekonomik tarihinde enflasyonla mücadele noktasında ilk defa bu kadar sonuca yaklaştı. Merkez Bankası'nın politikaları, hükümetin de bütçe disiplini ile bu politikalara destek vermesi sonucu, hepimizin yıllarını heba eden, ülkenin varlığını kemiren bu dertten "gerçekten" kurtulma eşiğine geldik. Ancak enflasyonu sadece tek haneye indirmek yetmiyor, o seviyelerde kalmasını sağlayacak iktisadi ortamı ve yapısal şartları da mümkün kılmak gerekiyor. Türkiye, gelişmiş ve sermaye birikimi yeterli bir ülke değil; büyümek, hem de hızla büyümek zorunda. Yatırımın da tüketimin de artması gerekiyor. Bu durum, enflasyon mücadelesinin temel paradigması olan sıkı para politikasıyla çelişiyor. Bu yüzden mücadele esnasında kimi zaman büyümeden, kimi zaman tüketimden taviz vermek mecburiyeti ortaya çıkıyor. Türkiye bugüne kadar bu iki değişkenli problemi iyi idare etti. Hem dört yıl üst üste büyüdü, hem de enflasyonu tek haneye indirdi. Ama son altı ayda süreç zorlanmaya başladı. Cari açığın baskısı yabancı kaynak girişini zorunlu kıldığı için MB faizleri yükseltti. O kadar ki, Türkiye dünyada en yüksek reel faizi ödeyen ülke halinde geldi. İnsin ama... MB Başkanı, para politikasını gevşetmeyeceklerini vurgulamak için "faizler bir yıl daha inmez" diyor. Hazine'yi yöneten, dolayısıyla borç faizine muhatap olan, bütçenin neredeyse üçte birini faize ayıran hükümet ise, faizin daha kısa süre içerisinde indirilmesini istiyor. Zor bir ikilem var ortada. Enflasyon hedeflemesine geçen MB, 2007 ve 2008'de hedef oranları mutlaka tutturmak zorunda. Aksi halde düşüşü kalıcı hale getirmesi güçleşecek. Hükümet bunun farkında. Ama diğer yanda da "bel büken" yüksek faiz hem reel sektörü, hem de bütçeyi zorluyor. Şirketler işletme sermayesi ihtiyaçlarını döviz kredileriyle karşılamaya yöneliyor ve açık pozisyon riskine maruz kalıyorlar. Bütçe'de 16 milyar YTL açığa karşılık 55 milyar YTL faiz ödemesi var. Devletin faiz yükü kabaca dörtte bir oranında azalsa, bütçe neredeyse denk olacak. MB de bunun farkında belki ama, enflasyondaki kritik eşik yakın dönemde faiz indirimini ihtimal dışı bırakıyor. Hükümet de haklı, Merkez Bankası da...