İmarbank enkazı nasıl kalkacak?

Türk finans sisteminin (belki de dünyanın) karşılaştığı en karmaşık, en kapsamlı ve en büyük rakamlı bankacılık enkazının ardında kalan 9 katrilyonluk dev yığının ödeme takvimi belli oldu. Devlet, geçmişte anlamsızca verilmiş olan sınırsız mevduat garantisi yüzünden, kayıtları bile olmayan, katrilyonlarca TL yükün altında buldu kendini. Şimdi bunu 36 aya yaygın olarak ödeyecek. Devlet Bakanı A.Şener'in açıklamalarında önemli gördüğüm iki hususu sizlerle paylaşmak istiyorum. Verilen plana göre, 10 milyar TL'ye kadar olan ödemeler tek seferde yapılacak. Toplam hesap adedi ile hesaplandığında 2,7 katrilyon TL. Bu rakamın 1 katrilyonu TMSF'nin hazır değerlerinden, bakiyesinin ise Merkez Bankası'ndan kısa vadeli avans çekilerek karşılanacağı anlaşılıyor. O halde, bu kaynak, açık piyasa işlemleri yoluyla karşılanmış olacağı için parasal genişlemeye yol açmayacak. Ödenecek paranın kısa vadede sistemde kalacağını da öngörebiliriz. Ancak, kısa vadeli avans ile, yani Hazine kaynağı kullanılmadan karşılansa bile, eninde sonunda bir borç. Ödeme planının IMF ile koordineli olarak hazırlandığını, dolayısıyla da avans kullanımının mutabakat dahilinde olduğunu düşünsek dahi, mevcut para programını zedeleyen bir durum ortaya çıkıyor. Hatırlarsanız, eskiden Hazine'nin Merkez Bankasından kısa vadeli avans limiti vardı ve hep de kullanılırdı. IMF destekli istikrar programıyla birlikte, MB özerkleşti, Hazine'nin avans limiti de iptal edildi. Böylece hükümetlerin, bütçe ve gelir açıklarını MB kaynağı kullanarak kapamaları engellenmiş oldu. Enflasyonla mücadele açısından da gerekliydi bu karar. Şimdi TMSF'nin Merkez'den kullanacağı 2 katrilyon TL avansın pratikte, eskiden Hazine'nin kullandığı ve programla birlikte iptal edilen avanstan bir farkı yok. O halde, bu ödemenin sürdürülen para politikasına etkisi olacaktır. Nihayetinde bu ödeme de Hazine tarafından yapılacağı için, iç borç stokunda ilerleyen aylarda artış olması beklenebilir. Çukurova ve Kepez Devletin el koyduğu her iki elektrik şirketi de yüksek nakit akışı ve kâr oranıyla çalışıyor. Yani devlet bir anlamda, İmar'da üstlendiği 8 katrilyonun önemli bir bölümünü, aynı gruptan el koyduğu kârlı iki şirketten elde edeceği girdilerle karşılayabilir. Dolayısıyla, devletin maruz kaldığı, bu devasa zararın bir kısmı telafi edilmiş olacaktır. İmar olayı ekonomi tarihimize kapkara bir leke olarak geçti. Umarım etkileri de çabuk geçer.