IMF borcu erkenden ödenir mi?

A -
A +

Doğrusal mantıkla cevap verirsek; evet ödenir. Burada esas soru "nasıl" olmalıdır. Bir şirketi ele alalım. Mevcut bir borcunu ödemesi için, ya kasasında hazır parası olmalıdır ya da başka bir yerden borç bulabiliyor olmalıdır. Kasasında hazır parasının olması ise, gelirinin giderinden fazla olması ile, yani kar etmesi ile bağlantılıdır. Gelin bu tarifi devlet yapısı içine yerleştirelim. Devletin kasası Hazinedir, gelir tablosu ise bütçe gerçekleşmeleri. Devlet, eğer IMF'ye borcunu ödemek istiyorsa, ya Hazine'de bu tutarda hazır parası vardır, ya da IMF borcunu ödemek için başka borç bulacaktır. Hazine'nin kasasında para birikiyor olması demek, bütçe fazlası veriyor olması demektir. Oysa Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi, -azalmakla birlikte- halen bütçe açığı veriyor. Sebebi de borçlara ödenmek zorunda kalınan faizler. Yani devletin geliri giderinden fazla değil. Bu sebepledir ki kamunun borcu mutlak olarak değil, GSMH'ye oranı olarak düşmekte. O halde başlıktaki soruya, bu defa da analitik mantıkla cevap verelim: Evet ödenir ama ancak başka borç bulmak şartıyla. Döviz rezervi Tabii hemen peşinden şu soru sökün edecektir: Devletin 62 milyar dolar döviz rezervi var, bu parayla IMF borcu ödenemez mi? Cevap basit. Eğer Merkez Bankası bağımsız ise ve mali disiplin doğrultusunda Merkez Bankası kaynaklarının devletin herhangi bir harcaması için kullanılmaması prensibi geçerli ise, ödenemez. Evet MB'nin kasası döviz ile dolu. Bu rezerv, cari açığın tetikleyebileceği bir döviz krizinin de en büyük sigortası. Ama Hazine'nin, yani devletin kasasının parası değil. O halde, bu rezerve atıfla IMF borcunun erken ödeneceğini öngöremeyiz. Aslında, Başbakan'ın, "gerekirse IMF borcunu da öderiz" ifadesi, şunu anlatıyor: Türkiye bu borcu ödeyebilecek güçte bir ekonomiye sahip. Makro dengeleri IMF kaynaklarına dayanmıyor. Başbakan "biz bunu ödeyebilecek kudretteyiz" diyor; bazılarının yorumladığı gibi "Merkez Bankasındaki rezervi alıp bu borcu ödeyeceğiz" demiyor ki... Atalar boşuna dememişler: Sen ne anlatırsan anlat, karşındakinin idraki nispetinde anlaşılabilirsin.

UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.