İyi ama...

Türkiye, kevgire dönmüş bütçeler, ek bütçeler dönemini geride bıraktı. Bütçe dışı fonlarla, görev zararlarıyla, neredeyse bir bütçe büyüklüğündeki "kayıtdışı devlet harcamaları"nın olduğu yılların bu ülkeden neleri çalıp götürdüğünü unutmamış olmamız lazım. Kemal Derviş'in bu ülkeye herhalde en büyük katkısı bütçe disiplini kavramını yerleştirmiş olmasıdır. "Kaynak olmadan harcama olmaz" ifadesi, bütçeyi idare edenlerin motto'su oldu. 2001'den önce bütçe rakamları, ekonomistlerin ilgisini şimdiki kadar çekmezdi. Zira bütçe hedefleri tutmazdı; zaten bütçe dışı fonlar yüzünden bütçenin pek bir anlamı da olmazdı. Artık Türkiye'de bir bütçe ciddiyeti var. Devletin her türlü harcaması ve geliri "Merkezi Yönetim Bütçesi"nde yer alıyor. Fonlar ve KİT zararları gibi kara delikler de kapatıldığı için, kamu maliyesinde "halı altına süpürülen çöpler" yok artık. Salı günü açıklanan 2007 bütçesi de mali disiplinin devamı açısından önemli. Gelin birkaç rakama birlikte bakalım. Faiz-Risk Bütçe harcamalarının bütçe gelirlerinen daha fazla artacağı öngörülmüş. Yatırım bütçesi yüzde 16, tüm harcamalar ise yüzde 17 artıyor. İlk bakışta, seçim yılından dolayı yatırım tarafı biraz bol tutulmuş gibi görünüyor. Ancak harcamalarda dikkatimi çeken başka bir şey var: 2003'ten bu yana her sene gerileyen faiz giderleri ilk defa bu yıl artıyor ve 46 milyar YTL'den 52 milyar YTL'ye çıkıyor. Harcamalardaki oransal büyümenin esas bileşeni de faiz giderindeki artış. Mayıs'taki türbülans devletin borçlanma maliyetini 6-7 puan yukarı çekti. İşte bunun ceremesini de 2007 bütçesinde görüyoruz. Bütçe açığı 16.7 milyar YTL olarak öngörülmüş. Yani GSMH'ye oranı tahminen % 2.8-3 olacak. Faiz 2006'nın ilk yarısındaki seviyede kalsaydı bu açık belki 10 milyar dolar civarında olacaktı. Türkiye ekonomisinin giderek sağlamlaştığını herkes kabul ediyor ama iş, riski fiyatlamaya gelince dünyanın en yüksek reel faizini de Türkiye ödüyor. Bu "yaman çelişki"den kurtulmamız lazım. Bütçenin dörtte birinin "hala" faize gittiği bir ülkede kamunun belini doğrultması çok zor.