İyi olmak-kötü görünmek

Türkiye'nin kredi notu değişmedi. Ama görünümü pozitiften durağana çevrildi. Ne demek bu? Ekonomik parametrelerde, dengelerde bir bozulma yok ama resim önceki kadar berrak değil demek. 27 Nisan itibarıyla Türkiye'nin algılanmasında bir kayma oldu. AB yolundaki bir ülkede yaşanmaması gereken bir "şey" yaşandı. Ve 10 yıl öncesine göre küresel ekonomi ile çok daha fazla entegre olan, üstelik iktisadi büyüklükleri o güne göre ikiye katlanmış bir ülke olarak Türkiye, siyasi ve ekonomik istikrar açısından kritik edilmeye başlandı. Modern dünyada, demokrasisi ve parlamenter sistemi hakkında tereddütler oluşan bir ülkenin ekonomik görünümünü uzun süre pozitif tutması pek mümkün değil. Bugün Türk ekonomisinin üzerine oturduğu üç temel ayak var. Siyasi istikrar ve tutarlılık, mali disiplin ve kararlılık, yabancı sermaye girişi ve çekicilik. İkinci ve üçüncü ayaklarda şimdilik problem yok. Lakin birinci ayak, statüko tarafından örselenmiş durumda. Ve bu örselenme devam ederse, hiç şüpheniz olmasın, ikinci ve sonra da üçüncü ayakta ciddi zedelenmeler oluşacaktır. Umut ve korku İşte size basit bir hesap. Türkiye yılda 30 milyar dolar cari açık veriyor. Bu açık 2-3 sene daha böyle devam edebilir. Normalde bir ülkeyi döviz darboğazı ve ekonomik daralmanın eşiğine getirebilecek bu durum bizi çok da etkilemiyor. Zira, siyasi istikrar ve mali disiplinden cesaret alan yabancı yatırımcı, parayı cebe koyup gelmeye devam ediyor. Peki ülkenin demokratik kalitesinde bir bozulma olursa, siyasi tablonun gelecekte istikrarsızlık üreteceği ihtimali belirirse, yabancı yatırımcı yine gelmeye devam eder mi? Etmez. İşte bu yüzden, demokratik yapı ve siyasi tablo ile ekonomi birbirinden çok etkileniyor. Türkiye bir ay öncesine kadar içi de dışı da iyi görünen bir ülke idi. Şimdi mazruf yine iyi ama, zarf maalesef biraz zedelendi. Beğenelim veya beğenmeyelim, bunlar küresel gelişimin gerçekleri. Türkiye, dünyadan ayrı bir gezegen olmadığına göre, biz de "bize özgü şartlar" bahanesinin arkasına sığınmadan, kafamızı kuma gömmeden durumun farkında olmalıyız. Bu ülke, sloganların aldatıcı heyecanlarıyla değil, aklı selimin tutarlılığıyla yönünü belirlemeli.