Kamu yararı nedir?

İşte bir Türkiye klasiği daha: İhalesi yapılan, devri gerçekleşen, parası tahsil edilen Tüpraş özelleştirmesinde yürütme durduruldu. Yürütmeyi durdurma ne demek? İdare'nin icra etmekte olduğu, devam eden bir işlemin durdurulması, o konuda yargının nihai kararı ortaya çıkıncaya kadar beklemeye alınması demek. Tüpraş'ta durum nedir? İhale bitmiş, devir yapılmış ve devlet alacağını tahsil edip şirketin yönetimini yeni sahibine, Koç'a devretmiş. Yani idari ve yasal süreç tamamlanmış. Yargı'nın kararı aslında bitmiş olan bir idari sürecin durdurulmasını gerektiriyor. Zaten bitmiş bir sürecin durdurulması nasıl olacak bilmiyorum; hukukçular ve bürokrasi bir çözüm düşünecektir. Benim zihnime takılan başka bir husus var. Özelleştirme ihalelerinde -daha doğrusu İdare'nin tüm icraatlarında- aranması gereken temel ölçü "kamu yararı"dır, değil mi? Yani yapılan işlemin kamu maliyesine, ülkeye ve topluma faydasına, katkısına bakılır. Özü itibariyle biraz "alengirli" bir kavram gibi görünse de özündeki tarif net ve açık. Ama insanların devlet tasavvurundaki ve "toplumsal fayda" anlayışındaki farklılıklar, bu "yarar"ın tarifinde de ortaya çıkıyor. Hüküm-Netice Tüpraş özelinde düşünelim: Kamunun bir şirketi, şeffaf ve yasal bir prosedürle ihale edilmiş ve açık artırma ile en yüksek parayı verene satılmış. Alan şirket Türkiye'nin en saygın ve güvenilir sermaye gruplarından birisi. Yani aldığı şirketi iyi işletecek donanıma sahip durumda. Katma değer üretecek, istihdam sağlayacak, kâr edip vergi verecek. Üstelik bu sermaye grubu, alış bedeli olan milyarlarca doları devletin hazinesine tek kalemde ödemiş. Neticede kamu, alacağını tahsil etmiş, şirket de yeni sahibiyle birlikte yeni katma değerler üreteceği bir geleceğe hazırlanıyor. İhale şeffaf ve adil biçimde yapıldığı için İdare'nin kimseyi kayırdığı, iltimas geçtiği de söylenemez. Bu resme baktığınızda kamu yararı ilkesi sizce gerçekleşmiş mi? Yani devlet, ülke ve toplum bu işlemden kısa ve uzun dönemli fayda elde etmiş mi? Bir de tersinden soralım soruyu: Şirketi alan tarafın mağduriyeti gibi özel hukuk konuları bir tarafa, bu işlemin durdurulması veya yargı yoluyla iptali kamu yararını sağlamış oluyor mu? Tüpraş konusunda herkes bir şey söyleyedursun, benim zihnime de bu soru takıldı.