Kaynak aktarmanın melez hâli

Bu ülkede affa en kolay mazhar olan borç kamu borcudur herhalde... Öyle ya, sosyal güvenlik prim borçlarını ödemeyenler Cumhuriyet tarihi boyunca 19 defa affedilmiş. Sadece AK Parti döneminde 2 defa af gelmiş. Üçüncüsü de yolda... Evet, IMF hop oturup hop kalkıyor, ekonomistler "eyvah yine mi?" diyorlar ama hükümet 23 milyar YTL'lik ödenmemiş prim borcunu affedip yeniden yapılandırmanın hazırlığında... Türkiye'nin 2008'deki sosyal güvenlik açığı 37 milyar YTL; bu açık bütçeden aktarılarak, yani bizim vergilerimizle karşılanacak. Hep olduğu gibi... Devletin borçlulardan tahsil edemediği toplam prim borcu ise tam 45 milyar YTL... Bunun tercümesi şu: Ben ve benim gibi milyonlarca SSK ve Bağ-Kur sigortalısı primlerini gününde öderken, yine bir o kadar mükellef primlerini ya hiç ödemiyor, ya da eksik ödüyor. Ödenmeyen primlerin yol açtığı açıklar da bütçeden, yani yine benim ödediğim vergilerden karşılanıyor. Buna "orantısız yük dağılımı" dersek yanlış olmaz herhalde... *** Bir ülkede kamu borcuna 5 yılda 3 defa af gelirse, o ülkede zaten zayıf olan borç ödeme alışkanlığı nasıl yerleşecek? İşveren veya iş yeri sahipleri "nasılsa bir af gelir" diyerek primlerini ödemedikçe "kârlı" çıktıklarını görüyorlar. Faizsiz kredi gibi bir şey bu... Devlet alacağını silerek veya iskonto ederek bir anlamda ucuz kaynak aktarmış oluyor. Ve bu devran da hep böyle devam ediyor maalesef... *** İşin mali disiplin ve kamu maliyesi boyutu ise ayrı bir problem. IMF ile "nikâh"ı bitirir bitirmez bekârlığın keyfini sürmeye başladık. Önce faiz dışı fazla hedefini aşağı çekip harcanacak kaynak ürettik. Şimdi de prim affı ile halka bir "güzellik" yapıyoruz. 2003 ve 2006'daki aflar, birikmiş ve kronikleşmiş borçların tasfiyesi idi. Nitekim IMF de o tarihte "son kez kaydıyla" olur vermişti affa... Ekonomi büyük bir yıkımdan çıkmıştı, yeni sosyal güvenlik reformu yapılacaktı, sosyal güvenlik kurumları tek çatı altında toplanacaktı vesaire... Yani bir "ev içi onarım ve temizlik" yapılacaktı. Ama şimdi gündemde yeni bir af daha var. Primlerini düzenli ödeyenleri melul, ödemeyenleri mesrur eden yeni bir af... Sahi, sosyal güvenlik reformu niye yapılmıştı?..