Keynes, Marx vesaire...

Kriz, ide­olo­ji­le­ri de kö­pür­tü­yor. Her­kes çö­kü­şün se­bep­le­ri­ni ken­di ide­olo­jik ze­mi­nin­de ta­rif edi­yor. Mark­sist­ler "müs­teh­zi­" bir ifa­de ile ser­ma­ye ve kâr üze­ri­ne ku­ru­lu ser­best pi­ya­sa­nın if­las et­ti­ği­ni söy­le­yip K.Marx için gü­zel­le­me­ler ya­par­ken, sos­yal de­mok­rat­lar "Key­ne­s'­e ku­lak ver­me­di­niz, bun­lar ba­şı­nı­za gel­di­" di­ye­rek dev­let­çi ka­pi­ta­liz­me se­lam sar­kı­tı­yor­lar. Li­be­ral­ler ise "A­dam Smith ser­best pi­ya­sa der­ken, vah­şi spe­kü­las­yo­nu kas­tet­me­miş­ti ki­" söz­le­riy­le yan­lı­şın li­be­ra­lizm­de de­ğil, ser­ma­ye­nin aç­göz­lü­lü­ğün­de ol­du­ğu­nu an­lat­ma­ya ça­lı­şı­yor­lar. TV ek­ran­la­rı "coş­muş ve alay­cı­" Mark­sist­ler, "de­me­miş miy­di­k" di­yen Key­ne­s'­çi­ler ile "sa­vun­ma­da ka­la­n" li­be­ral­ler­den ge­çil­mi­yor. *** Dev­le­tin eko­no­mi üze­rin­de­ki ege­men­li­ği­ni red­de­den li­be­ra­lizm de, dev­let ka­pi­ta­liz­mi­ni sa­vu­nan sos­yal de­mok­ra­si de, özel mül­ki­ye­ti yok eden Mark­sizm de bi­rer "be­şe­ri­" sis­tem. İn­san ak­lı­nın koy­du­ğu ve in­san eliy­le uy­gu­la­nan pren­sip ve ku­ram­lar­dan olu­şu­yor­lar. Ta­bi­i ola­rak ya­nı­la­bi­li­yor­lar, ha­ta ya­pa­bi­li­yor­lar. Zi­ra "be­şer şa­şa­bi­li­yo­r"... Ba­zen bu "şaş­ma­", in­san­la­rı fe­la­ke­te de gö­tü­re­bi­li­yor. İla­hi ni­za­mın "şaş­ma­yan ve za­man­lar üs­tü­" doğ­ru­la­rı­nı, ka­ide­le­ri­ni be­şe­ri sis­tem­ler ile ika­me et­tik­çe, in­san­lık ka­çı­nıl­maz bi­çim­de "hu­zur ve gü­ve­ni­" kay­be­di­yor. *** İs­la­mi­yet, ti­ca­re­ti "em­ti­a ve hiz­met mü­ba­de­le­si­" ola­rak ta­rif et­miş, mü­ba­de­le ara­cı ola­rak da al­tın ve gü­müş gi­bi "ken­di de­ğe­ri ola­n" ma­den­le­ri koy­muş. Mo­dern eko­no­mi ise kâ­ğıt pa­ra­yı ön­ce "al­tı­na bağ­la­ya­ra­k" de­ği­şim­de kul­lan­mış, son­ra bu ba­ğı da kal­dır­mış. Ve "ik­ti­sa­di de­ğe­ri­ni­" fer­sah fer­sah ge­çen "kay­di de­ğer­li­" var­lık­lar oluş­muş. Bu­gün bu­har ol­du­ğu söy­le­nen var­lık­la­rın te­me­lin­de, al­tın­la ba­ğı ko­par­tı­lan pa­ra­sal sis­tem var. Marx mı hak­lı Key­nes mi di­ye di­di­şip du­ran­lar, yü­ce di­ni­mi­zin "yüz­yıl­lar­dı­r" de­ğiş­me­yen ti­ca­ret ve mü­ba­de­le usul­le­ri­ne bak­ma­yı akıl ede­bil­se­ler, Baş­ba­ka­n'­ın o çok "gü­lüş­tük­le­ri­" "ham­dol­su­n" ifa­de­sin­de­ki "ka­na­at ve te­vek­kü­l"­ün de sır­rı­na erer­ler bel­ki...