Kırılganlık testi

Bir hafta boyunca, küresel çalkantının dalgaları piyasalarımızı dövüp durdu. "Öcüleştirdiğimiz" sıcak paranın bir bölümü ülkeyi terk etmeye karar verince ortalık biraz hareketlendi. Bu ülke on yılda üç büyük kriz yaşadı. Her krizin son evresinde döviz aniden arttı, faizler zıpladı, borsa çöktü. Haliyle, ülke insanının zihninde de bu konuda "düşünce kanalları" oluştu. "Kriz ezberi" de diyebiliriz buna... Yani hisse senetleri düşmeye, dolar da yükselmeye başlayınca, refleksif olarak insanların düşünce kanallarından "kriz korkusu" akmaya başlıyor. Etraf da "mebzul miktarda kriz tellalı" ile dolu olunca, moraller dibe vuruyor. Türkiye'de insanlar iki konuda, "bilseler de bilmeseler de" ahkam kesmeye bayılırlar: Din ve ekonomi. Eh ne de olsa bir "malumatfuruşlar" ülkesi burası. Yani hafızalarına doldurdukları malumatı "ne kadar entellektüel" olduklarını göstermek için yerli yersiz ortaya döken insanlar diyarı... Durum farklı Oysa, geçmiş krizlerde, dövizdeki zıplama ve borsadaki çöküş bir sonuç idi; çok kötü yönetilen bir ekonominin, olmayan mali disiplinin, hesapsız bütçe açığının, taşınamaz reel faizin sonucu... Her gün yeni bir karadeliğin ortaya çıktığı, basiretsiz yöneticilerin elinde zıvanadan çıkmış bir ekonomi idi krize giren. Döviz, faiz, borsa birer sonuç idi sadece. Oysa bugünkü resim bir hayli farklı. Türkiye'nin makro dengeleri yerli yerinde duruyor, mali görünümde bir bozulma yok. Bütçe gerçekleşmeleri beklentilerin önünde seyrediyor. Üstelik, borsadaki hızlı gerilemeye ve bir haftada ülke dışına çıkan iki milyar dolar yabancı kaynağa rağmen döviz kuru kendi dengesini yakalayabiliyor. Eskiden olduğu kadar kırılgan değil ekonomi... Her dalgada alabora olmuyor artık. Zira üç adet çıpa ile sabitlenmiş durumda: Hükümetin mali disiplindeki samimiyeti, IMF ile 2007 sonuna kadar yola devam edilecek olması ve AB üyelik süreci. Önemli olan bu üç çıpanın kopmaması. Hükümet de bunun bir kez daha farkına varmıştır herhalde...