Mevduata güvence kötülüklerin anasıdır

İş Bankası Genel Müdürü Ersin Özince, zaman zaman özgün benzetmelerle iktisadi bir konuyu özetleyiveriyor. Başlıktaki söz de ona ait. Mevduatlara verilen yüzde yüz devlet güvencesinin kaldırılmasını isterken sarfettiği bu cümle, konunun bam teline de basıyor. Dünkü yazımda "güvence belası" tabirini kullanırken anlatmak istediğim de aynı şeydi. 1994 yılında T.Çiller'in Başbakanlığında gösterilen basiretsizlik, üç bankanın batmasına yol açınca, çözüm olarak tüm mevduata güvence getirildi. O günden sonra bankacılık sistemi, haksız rekabetin kucağında hep daha sağlıksız hale gelerek büyüdü. Güvence'nin kaldırılması gerektiğini anlatmaya çalışanlar olmadı değil ama, her seferinde aynı demagoji ile susturuldular: "Aman sistem yeterince güçlü değil, güveni sarsmayalım". Yüzde yüz garantiyi devam ettirerek güveni sarsmadık (!) ama, sonra bir baktık ki yirmiden fazla banka batıvermiş. Yine de devam ettik, yüzde yüz garantiyle sistemi güvenli kılmaya. Devlet, bankacılık sistemini güvence şemsiyesi altında tuttukça, sistemden gol yemeğe devam etti. Altın vuruş ise İmar Bankasından geldi. Bu defa devlet, kendi güvencesi altında toplanan mevduattan dolayı üzerine yıkılan borcu dahi tam olarak hesaplayamıyor. O halde Ersin Özince'ye yüzde yüz hak vermemek mümkün mü. Devlet yüzde yüz garanti vererek, kötülüğü kendi elleriyle beslemiş olmadı mı? Bankalar Birliği Mevduat güvencesi önemli ve ciddiyetle ele alınması gereken bir konu. Bu noktada Bankalar Birliği'nin (TBB) inisiyatifini sergilemesi yerinde olabilir. Sn.Özince'nin Birlik Başkanı olarak, "Hükümet ve BDDK'yı destekliyorum" dan öteye bir şeyler söyleyeceğini umuyorum. TBB, kamuoyunun kafasına empoze edilmiş olan, "güvence olmazsa sistem zarar görür" iddiasının temelsiz olduğunu, hatta sistemi daha sağlıksız kıldığını bizlere anlatmalıdır. Yani kamuoyunu kendisi oluşturmalıdır. Mesela mevduat konusunda AB normlarının neler olduğunu anlaşılır bir şekilde tasarrufçuya anlatmalıdır. Vatandaşa, mal ve hizmet alırken nasıl kalite ve güven arıyorsa, hizmet alacağı bankayı seçerken de aynı kriterleri gözetmesi gerektiğini hatırlatmalıdır. Hükümet güvencenin kalkmasında bu defa kararlı görünüyor. TBB de onları cesaretlendirebilir belki.