Obama ne anlama geliyor?

Baş­lı­ğa ba­ka­rak, ABD'nin en "sı­ra­dı­şı" baş­ka­nı­nın "ori­ji­nal" is­mi ile eti­mo­lo­jik bir ana­liz ya­pa­ca­ğı­mı zan­net­me­yin. "De­ği­şim" va­at ede­rek se­çi­len ve "şim­di de­ği­şim gel­di" di­yen Oba­ma'yı, yüz­yı­lın ma­li kri­zi­ni ya­şa­yan dün­ya pi­ya­sa­la­rı da me­rak ve ümit­le ta­kip edi­yor­lar. Çö­ken fi­nan­sal sis­tem ve ne­re­dey­se "sı­fır­lan­mış" olan dev ban­ka­lar için Oba­ma ne an­la­ma ge­li­yor? Öz­gür­lük­ler ve da­ha az sa­va­şan, da­ha az "te­rö­ri­ze" edi­len bir dün­ya umu­du açı­sın­dan ye­ni ABD baş­ka­nı hak­kın­da ge­nel bir mu­ta­ba­kat var. La­kin kü­re­sel eko­no­mi­nin ve ma­li pi­ya­sa­la­rın ge­le­ce­ği­nin, ABD'nin ilk si­ya­hi baş­ka­nıy­la bir­lik­te na­sıl şe­kil­le­ne­ce­ği tam ola­rak kes­ti­ri­le­mi­yor. *** Fi­nan­sal çö­kü­şün se­bep­le­ri­ni "dü­zen­le­yi­ci me­ka­niz­ma­la­rın" ek­sik­li­ği­ne bağ­la­yan­la­rın ya­nın­da dev­le­tin ge­re­ğin­den faz­la dü­zen­le­yi­ci ve "mü­da­ha­le edi­ci" ol­ma­sı­nı se­bep ola­rak gö­ren­ler de var. Bil­has­sa li­be­ral eko­no­mist­ler, ABD ve di­ğer dev­let­le­rin "fa­iz yo­luy­la" fi­yat­la­ra, "ka­mu­sal des­tek­ler­le de" kre­di pi­ya­sa­sı­na mü­da­ha­le et­tik­le­ri­ni, bu­nun da ön­ce şiş­kin­lik, son­ra da çö­küş ge­tir­di­ği­ni sa­vu­nu­yor­lar. Oba­ma ise dü­zen­le­yi­ci me­ka­niz­ma­la­rın ye­ter­siz­li­ği­ni ge­rek­çe gös­te­re­rek, pi­ya­sa­la­rın -ka­pi­ta­liz­min ru­hu­nu ze­de­le­me­den- da­ha çok dü­zen­le­me ve de­net­le­me­ye ta­bi ol­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni söy­lü­yor. Da­ha şef­faf eko­no­mi için pi­ya­sa­la­rın da­ha sı­kı re­gü­le edil­me­si­ni sa­vu­nu­yor. Pi­ya­sa­la­rın ta­ma­mıy­la "de­re­gü­le" edil­me­si­ni sa­vu­nan McCa­in'i eleş­ti­ri­yor. *** Sı­kı­laş­tı­rıl­mış re­gü­las­yon­dan baş­ka Oba­ma'nın eko­no­mik po­li­ti­ka­sın­da ikin­ci ana ek­sen, ka­mu har­ca­ma­la­rı­nı ar­tı­ra­rak is­tih­dam sağ­la­mak ve eko­no­mi­ye kay­nak ak­ta­ra­rak tü­ke­ti­mi can­lan­dır­mak... Bir açı­dan "key­nes­yen" de­ni­le­bi­le­cek bu yak­la­şım, ka­mu­nun eko­no­mi­de­ki ağır­lı­ğı­nı iza­fi ola­rak ar­tı­rı­yor. Ger­çi Oba­ma bu­nu sü­rek­li de­ğil, eko­no­mi dur­gun­luk­tan çı­ka­na ka­dar uy­gu­la­ya­ca­ğı­nı söy­lü­yor. ABD'nin ye­ni baş­ka­nı dün­ya si­ya­se­tin­de "umut do­lu bir he­ye­can" ile kar­şı­la­nır­ken, kü­re­sel eko­no­mi ise, po­pü­ler ta­bir­le "tem­kin­li bir iyim­ser­lik­le" uy­gu­la­ma­la­rı bek­li­yor.