Sıfır faiz körüğü

Altın tarihî zirvelerde... Bakır, gümüş, platin uçuşa geçmiş halde... Ne oluyor? Küresel sanayi üretiminde bilmediğimiz patlamalar mı oluyor ki bu endüstriyel metallerin fiyatları roket hızıyla artıyor. Değil tabii ki... Toparlanma henüz bebek adımlarıyla ilerliyor. Ama emtia, özellikle de metal fiyatları koşuyor. Bunun adı spekülasyon... *** Spekülasyon tek başına kötü bir şey değil... Hatta piyasaların akışkanlığı ve derinliği için bir miktar gerekli de... Ama bir miktar... Spekülasyon, piyasaların ana yönlendiricisi ve fiyatın da -neredeyse- tek belirleyicisi haline gelirse... O zaman mekanizma ya aşırı ısınır, ya da stop eder. Nitekim 2008'de bunu hep birlikte, bir hayli sarsılarak yaşadık. *** Son günlerde emtia fiyatlarındaki irrasyonel artışların sebebi ne o halde? Küresel olarak faizlerin sıfıra yakın seviyelerde olması... Portföy yatırımlarından boşa çıkan spekülatif para, faizli enstrümanlarda getiri göremediği için emtiaya hücum ediyor. Buna düşük faizin cezbettiği borçlanma imkânlarını da ekleyin. Ortaya çıkan resim, safkan bir spekülasyondur. Balon mu, zeplin mi, su kabarcığı mı bilemem. Lakin, emtia borsalarındaki coşkun fiyat hareketleri, kriz öncesinden fotoğraf karelerini hafızalarda canlandırıyor. *** Dünyada faizler biraz yükselse bu coşkunluk hali biraz durulacak. Ama ne ABD'nin, ne diğer gelişmiş ülkelerin de buna niyeti yok. Onlar, resesyondan çıkmaya çabalayan ekonomilerinin önünü düşük faizle açmaya çalışıyorlar. Haklılar da... Ama emtia fiyatlarının yükselişinden endişe edenler de haklı... Herkes kendi açısından haklı... Küresel ekonomi de böyle bir şey işte...