Şişirilen her şeyin patlama ihtimali vardır

Dubai balonu patladı deniyor. Aslında patlayan Dubai değil, cilalanmış cazibe ve şişirilmiş algılar... Dubai neden borç ödemelerinde zorlanıyor? İnanılmaz fiyatlarla satılacağı varsayılan, abartılı inşaat projeler yüzünden... Dünyada inşaat projesi adına son zamanlarda ne kadar ilk varsa, hepsi Dubai'de yapıldı veya yapılıyor. Dünyanın ilk su altı oteli, en yüksek rezidansı, ilk yapay ada üzerinde ev projesi... Hormonlu bir lüks ile yapay ihtişamdan teşekkül eden irrasyonel değerler bütünü... *** Dubai'de sorunlu olan borç miktarı 59 milyar dolar... Bu rakamdan dolayı ne Dubai çöker, ne de Körfez bölgesi... Emirlikler bu borcu, hatta daha fazlasını da üstlenebilir... Amerika'da batan orta büyüklükte bir bankanın yükümlülüğü de bu kadardır. Dubai'nin dünyanın -ve bizim- ilgimizi bu kadar çekmesi biraz da herkesin zihninde oluşturulan o "masalsı" şehir tasavvurundan dolayı aslında... *** Dubai hadisesini önemseyecek isek, rakam veya borç ödeme boyutuyla değil, krizle birlikte radikal biçimde değişen sebep-sonuç ilişkisiyle önemseyelim. 2008 krizi, iktisadi rasyonellere dayanmayan hiçbir ekonomik değerin kalıcı olmayacağını gösterdi. Şişirilmiş taleplere dayanan, uyandırılmış merakların, kışkırtılmış lüks ve ihtişam arzusunun pompaladığı ekonomik büyüklükler, kalıcı olamıyor. Bu bir yerde gayrimenkul oluyor, başka yerde menkul kıymet... Ama sonuç aynı oluyor: Hormonlu değerlerin, asli değerlerle yer değiştirmesi... *** Dubai gelecekte de cazip bir ticaret merkezi olmaya devam eder. Birçok şirket bölge merkezlerini, ticaret ofislerini orada çalıştırmaya devam ederler. Ancak, kışkırtılmış tüketimin, "en"lerle pohpohlanmış lüks ve ihtişamın şişirdiği irrasyonel değerler dönemi bitiyor. Sadece Dubai'de değil, tüm dünyada...