Toptancı yorumlar

Tartışma ve yorumlama kültüründe olgunlaşmamız için bir hayli mesafe kat etmemiz lazım. Herhangi bir güncel veya teorik konuda kanaat veya yorum belirttiğimizde, sanki tarafımızı da belli etmiş oluyoruz. Mesela Avrupa Birliği'nin idari veya iktisadi sistemimize getireceği faydaları anlatınca, "AB taraftarı" oluyoruz. Yeri gelip de aynı konuda bir eleştiri getirdiğimizde, "yahu sen AB'ye taraftar değil miydin, ne oldu da şimdi döndün" şeklinde bir tepki almamız son derece olağan! Hakeza bunun tersi de mümkün. Bu ülkede birçok konu toptancı bir bakış açısıyla ele alınıyor. "Ya bizdensin, ya onlardan" yaklaşımı hayatın birçok alanında karşımıza çıkıyor. "Püriten" bir anlayış yavaş yavaş hakim oluyor günlük fikir hayatımıza. ABD Başkanı Bush, önleyici saldırı doktrinini dünyaya dayatırken, "tarafınızı seçin, ya iyinin (yani ABD'nin) ya da kötünün (diğerlerinin) yanındasınız" demişti. Bizdeki fikir tartışmaları da sanki benzer minvalde sürüyor. Siyah-Beyaz İnsan eliyle tesis edilmiş her sistem eksikler ve hatalar da içerir. Demokrasi'nin de aksayan ve eleştirilen yönleri vardır, serbest piyasa ekonomisinin de. AB üyeliğinin de handikapları vardır, IMF ile anlaşmanın da... Aklı selim, beğendiği şeyde eleştirilecek, eleştirdiği şeyde de beğenilecek şeyler olabileceğini öngörür. Kusursuz ve eksiksiz olan sadece ilahi nizamdır. O halde, ülkemizde, çevremizde olan bitenleri, siyasi, idari ve iktisadi gelişmeleri değerlendirirken "taraftarlık veya düşmanlık" mülahazalarıyla değil, "fayda ve maliyet" yaklaşımıyla hareket etmek yerinde olacaktır. "Kahrolsun" veya "Yaşasın" dışına çıkarak düşünebilmeyi artık öğrenmeliyiz. En önemlisi de, kanaatlerimizi duygularımızın değil, aklımızın ışığında oluşturabilmeliyiz. Kavramları karıştırmadan, iktisadi, idari veya coğrafi her konuyu "ulusalcılık sosuna bulamadan" düşünebilmeliyiz. Yurdumuzu çok sevmeli ama milli duygularımızı aklımızın ve idrakimizin önüne koymadan karar verebilmeliyiz. Bu ülke "biraz duyguya" ama "çokça aklı selime" ihtiyaç duyuyor.