Unakıtan güzel anlatıyor ama...

Seçimlerin iptali tehlikesi ile morali bozulan piyasamıza, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın açıklamaları ilaç gibi geldi. İlk sekiz ay bütçe gerçekleşmelerinin hiç de fena olmayan sonuçları ve faiz dışı fazladaki (FDF) 5 katrilyonluk Ağustos skoru Maliye Bakanı'nı haklı olarak sevindirmiş görünüyor. Analistler yıl sonunda 20 katrilyonluk FDF hedefinden sapılacağını bekliyorlardı. Açıkçası Temmuz'daki 750 trilyondan sonra ben de onlarla aynı fikirde idim. Ancak Ağustos rakamını kimse böyle ummuyordu. Şimdi hedef ulaşılabilir görünüyor. Vergi gelirlerindeki artış da ( vergi barışı tahsilatının etkileri de olmakla birlikte ) iyi bir gelişme. Ama bunların da ötesinde Unakıtan'ın açıklamalarında en dikkat çeken, vergideki çarpıklık ve kayıtdışı ekonomi ile ilgili tespitleriydi. Düşünebiliyor musunuz, toplanan kurumlar vergisinin yüzde 80'i şirketlerin yüzde 1'i tarafından ödenirken, kalan yüzde 20'si yüzde 99'u tarafından ödenmiş. Gelir vergisi mükellefleri son on yılda yerinde saymış. Tüm bunlar ne anlama geliyor. Devlet adil ve yeterli oranda vergi toplayamıyor. Bu sene vergi barışı yoluyla, bir türlü vergi alamadıklarını ilan edip bir defaya mahsus tahsilat yaptı. Ama bir kısım mükellefin ve bordro mahkumlarının düzenli olarak vergisini ödediği, bir kısım mükellefin eksik vergi ödediği, azımsanmayacak sayıda gelir sahibinin ise mükellef bile olmadığı bir ülkenin bütçesinin sağlıklı bir gelir yapısına kavuşması hayal. Vergi ıslahı Nitekim Bakan Unakıtan da önümüzdeki yıl önceliğin yeni vergiyle değil, kayıtdışı ekonomiyi küçülterek vergi gelirini artırmak olduğunu söyledi. Doğru bir tespit. Ancak bu konudaki uygulama planlarını da bizlerle paylaşırsa daha iyi olur. Tarh, kayıt, denetim konularında neler yapmayı planlıyor?. Vergiyi basitleştirecek tedbirler alınacak mı?. Piyasayı aydınlatırsa, inandırıcılığı artar. Yoksa, kayıtdışı ile mücadele edeceğini söyleyen belki on tane maliye bakanı geldi geçti. Ama kayıtdışı büyüdü, dev oldu. 2004 bütçesi hakkında tereddütler halen devam ediyor. Gelirlerin nasıl arttırılacağını bizler bilmiyoruz. Vergi ve SSK barışı vs. önümüzdeki yıl yok. Dolayısıyla rutin vergi gelirleri dışında bütçeye nerelerden para gireceğini piyasa merak ediyor.