Uzun vadeli fon
Türkiye Ekonomisi'nin hep hasretini çektiği ama bir o kadar da uzak bir kavram. Azami borçlanma vadesinin bir yılı geçmediği bir ülkede, yatırımların uzun vadeli olması, piyasaların 5-10 yıl vadeli fonlarla tanışması da ancak hayal kadar uzak görünüyor. Riskler o derece yüksek, getiriler o kadar spekülatif olunca da ülkemize uğrayan fonlar da ancak "sıcak para " tabir edilen, birkaç ay vadeli vur-kaç fonlar oluyor. Oysa ekonominin istikrara kavuşması, yatırımların sağlıklı bir tabana oturması için, vade sınırlaması olmayan portföy yatırımları çok önemli araçlardır. Borsa'nın da, borçlanma piyasasının da spekülatif ataklardan korunması için bu tür fonların mutlaka ülkemizde de gelişmesi gerekiyor. Güvence fonları Uzun vadeli yatırımlara yönelik fon birikimlerinin en önemli kaynağı sigorta fonlarıdır. İnsanların geleceklerini güvence altına almak için yaptırdıkları emeklilik sigortaları, veya doğan çocukları için yaptırdıkları eğitim sigortaları, hayat sigortaları bu tür birikimler için en temel kaynaklardır. Sigorta şirketleri, devletin etkin denetimi altında topladıkları primleri, yine devletin belirlediği kriterlere göre çeşitli yatırım araçlarında değerlendirirler. Toplanan paralar on-yirmi yıllık vadeleri içerdiği için de ekonomik sistem içerisinde süreklilik kazanırlar. Sisteme fon girişleri de fon çıkışları da düzenli ve öngörülebilir biçimde olur. Ani dalgalanmalar yaşanmaz. Borçlanma vadeleri uzar, hisse senedi piyasasında fiyat hareketleri daha istikrarlı olur. Yatırım enstrümanlarının getirileri düzenli hale gelir. Bir bakıma, ülkenin dahili fonlama sistemi, dış şoklara karşı tahkim edilmiş olur. SSK ne işe yarar ? Çalışan insanlar ücret veya gelirlerinin bir bölümünü, emekliliklerinin güvencesi olarak ödemeye razıdırlar. Nitekim SSK, Bağ-Kur gibi kurumlar da bu amaçla kurulmuşlardır. Maalesef, bu kurumlar, basiretsiz yöneticiler ve siyasiler elinde, fonlarını çarçur etmişler ve milyonlarca çalışanın devasa boyuttaki birikimleri ekonomiye uzun vadeli fon üretmek şöyle dursun, ekonomiye birer kara delik haline gelmişlerdir. Çok geç kalınmış olsa da birkaç yıl içinde piyasaya hatırı sayılır bir kaynak sağlayacak bu sistemin önüne umarız devletin hantal bürokrasi engeli çıkmasın. SSK'nın, irademiz dışında ücretlerimizden kesip heder etmekte olduğu sigorta primlerinin belki yarısına, SSK'nın vereceği emeklilik güvencesinin çok daha fazlasını verecek özel emeklilik uygulaması Türkiye'nin hep hasretini çektiği sağlıklı portföy yatırımlarına da zemin hazırlayacaktır. Keşke kanunlar imkân verse de, isteyenler SSK sisteminden çıkıp, aynı prim tutarını özel emeklilik sigortalarına yatırabilseler. Hayal ama, böyle bir uygulamanın ilk talibi ben olabilirim.