Yine emtia...

2008'de patlayan krizin bir sebebi ABD'deki kötü kaliteli mortgage kredileri ise, diğeri de anormal şişen emtia fiyatları idi. Petrol, metal ve gıda fiyatları hem hızla yükselmiş, hem de garip biçimde dalgalanıyor halde idiler. Ekonomik rasyonelden de, ticari gerçeklerden de uzak, acayip bir spekülasyon hali idi bu durum... Herkes petrol kontratı alıyor, vadeli piyasalarda, hayatlarında görmedikleri metalleri alıp satıyorlardı. Garip bir çılgınlık hali idi... Haliyle duvara tosladı...Fiyatlar paraşütsüz biçimde indi; inanılmaz zararlar yazıldı. *** Aradan bir yıl geçti. Emtia fiyatları yine zıplamaya, dalgalanmaya başladı. Altın tarihi rekorlarını kırıyor. Petrol krizde 150 dolardan 50 dolara düştükten sonra 80 dolara tırmandı; inip çıkıyor. Diğer emtia fiyatları da öyle... Oysa ismi üzerinde, emtia... Fiziki talep ve tüketime göre arz-talep dengesi içinde fiyatları oluşan, oluşması gereken mallar... Ne talepte ne de arzda anlamlı değişimler olmadan fiyatları neden bu kadar yükseliyor o halde? Cevap basit: Spekülasyon... *** Modern tarihin en büyük ve şiddetli ekonomik felaketini yaşadık geçen yıl... Devletler, çöküşü önlemek için trilyonlarca doları akıttılar piyasalara... Bu trilyon dolarları tüm dünya ulusları, işsizlikle, artan yoksullukla,vergilerle ödemek durumundalar şimdi... Lakin spekülatörler, bir sene önce küresel piyasaların neden çöktüğünü unutmuşa benziyorlar. Yine emtia spekülasyonları, yine tarihî fiyat zirveleri... Yine havalarda uçuşan vadeli kontratlar, fiziki kapasitelerin kat kat üzerine çıkan sanal hacimler... Bu emtia balonuna hava üfleyenler hiç mi ders almadılar bir yıl önce yaşananlardan? Talep ve arzı değişmeyen bir ürünün fiyatı yüzde 60 artarsa, bu makul karşılanabilir mi?