Dün­ya C­he­ney ve e­ki­bin­den kur­tul­du -2-

Oba­ma'nın ne­yi ya­pıp ne­yi ya­pa­ma­ya­ca­ğı­nı tart­mak için ku­ra­ca­ğı eki­be de bak­mak ge­re­ki­yor. Me­se­la dı­şiş­le­ri ba­kan­lı­ğı­na ve sa­vun­ma ba­kan­lı­ğı­na ki­mi ata­ya­ca­ğı he­pi­mi­zin me­rak ko­nu­su. Tüm bun­lar bir ta­ra­fa bi­zim için önem­li olan Oba­ma dö­ne­min­de Türk-Ame­ri­kan iliş­ki­le­ri­nin na­sıl bir se­yir iz­le­ye­ce­ği­dir. Se­çim kam­pan­ya­sı dö­ne­min­de baş­kan aday­la­rı­nın, koz­mo­po­lit ya­pı­da­ki ge­niş halk kit­le­le­ri­nin oy­la­rı­nı al­mak için ver­di­ği me­saj­la­ra ba­ka­rak se­çil­di­ğin­de ya­pa­cak­la­rı­na iliş­kin ön­gö­rü­de bu­lun­mak ço­ğu kez ger­çek­çi ol­mu­yor. "Taç­la­nan baş akıl­la­nır" mi­sa­li baş­kan kol­tu­ğa otu­run­ca 2.5 ay sü­re ile ken­di­si her ko­nu­da bri­fe edi­li­yor. Bu aşa­ma­dan son­ra baş­kan kam­pan­ya­da söy­le­dik­le­ri­ni bir ke­na­ra bı­ra­kıp ABD'nin çı­kar­la­rı ne­yi ge­rek­ti­ri­yor­sa onu ya­pı­yor. Oba­ma'nın kam­pan­ya es­na­sın­da Tür­ki­ye'yi il­gi­len­di­ren ko­nu­lar­da söy­le­dik­le­ri­ni baz al­mak sağ­lık­lı ol­maz. Me­se­la Oba­ma se­çil­di­ğin­de Er­me­ni soy­kı­rı­mı­nı ta­nı­ya­ca­ğı­nı söy­le­miş. Bu ilk de­ğil. Geç­miş­te bir­çok baş­kan ada­yı ay­nı şe­yi söy­le­di ama kol­tu­ğa otu­run­ca fark­lı dav­ran­dı. Hem Sa­yın Baş­ba­kan, hem Türk dip­lo­ma­si­si hem de ABD dip­lo­ma­si­si ger­çek­le­ri za­ma­nın­da Oba­ma'nın önü­ne ko­yar­sa her şey fark­lı ge­li­şir. Kim ne der­se de­sin, ben İran'la, Su­ri­ye ile di­ya­log­dan ya­na olan bir baş­ka­nın dö­ne­min­de Türk-Ame­ri­kan iliş­ki­le­ri­nin geç­miş dö­ne­me gö­re da­ha iyi ola­ca­ğı­na ina­nı­yo­rum. Meş­hur Ber­lin ko­nuş­ma­sı­nı ha­tır­lı­yo­rum; "Dün­ya­da­ki tüm so­run­la­rı bir­bi­ri­ni din­le­yen, bir­bi­ri­ni an­la­yan, bir­bi­ri­ne gü­ve­nen yö­ne­tim çö­zer" de­miş­ti. Bush ki­mi din­le­di, ki­mi an­la­dı, ki­me gü­ven­di? Bu dö­nem­de Türk-Ame­ri­kan iliş­ki­le­ri için tek ve en önem­li teh­li­ke Oba­ma'nın yar­dım­cı­sı Se­na­tör Jo­seph Bi­den'in yö­ne­tim­de et­kin­li­ği­nin han­gi dü­zey­de ola­ca­ğı­dır. Se­na­tör Bi­den, Tür­ki­ye'ye kar­şı iyi his­ler bes­le­me­yen, Er­me­ni ve Rum lo­bi­le­ri­nin kon­tro­lün­de bi­ri­si­dir. Eğer Che­ney gi­bi et­kin bir po­zis­yo­na sa­hip olur­sa işi­miz zor. Bu se­çim­de ABD hal­kı­nın Af­ri­ka kö­ken­li bir zen­ci­yi baş­kan­lık kol­tu­ğu­na ta­şı­ma­sı Ame­ri­kan de­mok­ra­si­si için önem­li bir dö­nüm nok­ta­sı­dır. Ye­ni baş­ka­nın ön­ce­li­ği eko­no­mik da­ral­ma­yı aş­mak ve ül­ke­nin ener­ji­de dı­şa ba­ğım­lı­lı­ğı­nı azalt­mak ola­cak­tır.