Selanik ve Bakü temasları

Siz bu satırları okurken biz Başbakan Erdoğan ve heyeti ile birlikte Selanik'te olacağız. Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci (GDAÜ) Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi bugün, Yunanistan'ın ev sahipliğinde Selanik'te yapılıyor. 8 Ülkenin devlet başkanı veya başbakanlarının katıldığı zirvede, Balkan ülkelerinin AB'ye üyelik perspektifleri, bölgedeki iş birliği imkanları ve gözlemci statüsünde bulunan Moldova'nın GDAÜ'ye tam üyeliğinin onaylanması gibi konular görüşülecek. GDAÜ, Balkanlar'ın iradesini ve özgün sesini yansıtan tek Balkan İşbirliği Forumu. Kuruluşunda ve gelişiminde Türkiye'nin öncü katkıları oldu. Başbakan Erdoğan, zirveye katılacak bazı devlet ve hükümet başkanları ile ikili görüşmelerde bulunacak. Bu ikili görüşmelerin en önemlisi de Erdoğan-Karamanlis görüşmesi. Sofya'da NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı esnasında gerçekleşen iki ülke Dışişleri Bakanları görüşmesinin ardından Ege Denizi'ndeki muhtemel gerginlikleri önlemek için planlanan "Kırmızı Hat"ın kurulmasına iki tarafın da hazır olduğu açıklandı. Türk Hava Kuvvetleri'nin Eskişehir ile Yunan Hava Kuvvetleri'nin Larissa üsleri arasında kurulması planan "Kırmızı Hat"ın devreye girmesi ile ilgili açıklamanın Başbakan Erdoğan-Yunanistan Başbakanı Karamanlis görüşmesi sonrasında yapılmasını bekliyoruz. Bu hattın devreye girmesi ile her iki ülke savaş uçaklarının Ege Denizi üzerindeki uçuşları sırasında yaşanan krizler, iki üssün komutanları arasında 24 saat açık olacak "Kırmızı Hat"la önlenmiş olacak. İnşallah işe yarar. Bu görüşmede, Karamanlis'in iki yıldır ertelediği resmi Ankara ziyaretinin tarihi de netleşebilir. Selanik'ten Bakü'ye... ABD Dışişleri Bakanı Rice'ın Atina ziyareti sırasındaki telkinlerinin bu görüşmeye hangi ölçüde yansıyacağını merak ediyorum. Yunanistan Türkiye'nin AB üyeliğine destek veriyor. Ancak Rumların Türkiye'nin üyeliğinin önüne her fırsatta koymaya çalıştığı engellere göz yumuyor. Türk ve Yunan halklarının yakınlaşması iki ülkenin de menfaatine. Bugün bu zirveden sonra Azerbaycan'ın başkenti rüzgar şehri Bakü'ye uçacağız. Başbakan Erdoğan kendisine eşlik eden Devlet Bakanı Beşir Atalay ile birlikte Bakü'de Türkiye'nin de kurucu üyelerinden birisi olduğu Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'nın (ECO) yıllık toplantısına katılacak. Başlangıçta Türkiye-İran-Pakistan arasında bölgesel ekonomik iş birliğini geliştirmek amacıyla kurulan ECO'ya daha sonra Türkmenistan, Tacikistan, Kazakistan, Özbekistan, Azerbaycan ve Afganistan katıldı. ECO Türkiye'nin, Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ile birlikte üye olduğu tek bölgesel ekonomik örgüt. ECO, hem üyelerin denize çıkışları açısından önemli bir görev üstlenecek, hem de Türkiye'nin bu ülkelere ulaşabilmesi için büyük kolaylıklar sağlayacak bir kurum. ECO zirvesini gündeme taşıyan ve ön plana çıkaran en önemli gelişme, yurt dışına fazlaca çıkmayan İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad'ın iştiraki ve İran kaynaklarının zirvede "Katılımcı tüm liderlerle ikili görüşme yapacağını" açıklamış olmasıdır. Pakistan Devlet Başkanı Müşerref'in de katılmasının beklendiği zirvede, bizim için en önemli olay eğer gerçekleşirse Erdoğan-Ahmedinecad görüşmesi olacak. Rice'ın Türkiye ziyareti, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev'in ABD ziyareti, arkasından Ahmedinecad'ın, Başbakan Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Aliyev ile yapacağı görüşmeler... Herhalde bu görüşmelerde her iki lider ABD yönetiminin düşünce ve niyetlerini İran Cumhurbaşkanına aktaracaktır. Türkiye'nin İran gerginliği ile ilgili tavrı belli. Türkiye, İran'ın nükleer enerjiyi barışçıl amaçlarla kullanmasına karşı değil. Ancak, nükleer programından kaygı duyuyor. Ve bu konuda uluslararası camiaya karşı şeffaf olmasını-iş birliği yapmasını istiyor. İran sorununun diplomasi ile çözülmesini isteyen Ankara, ambargo ve müdahale seçeneklerine sıcak bakmıyor. Ancak ambargo konusunda BM'den konsensüs ile bağlayıcı bir karar çıkarsa, bu karara uymak durumunda olduğunu İran yönetimine aktarıyor. İran konusunda Türkiye'nin tutumu AB'nin pozisyonuna yakın. Erdoğan-Ahmedinecad görüşmesinde Erdoğan'ın Irak tecrübesini aktarmasını ve uluslararası toplumun sesine kulak vermesini telkin edeceğini düşünüyorum. Bu görüşmede PKK ile ortak mücadele ve Irak'taki gelişmeler de gündeme gelecek...