Türkiye-Irak ilişkilerinde yeni dönem

Eski başbakanlardan Yıldırım Akbulut'un 18 yıl önce Saddam döneminde yaptığı ve Saddam'ın Türkiye'ye tehditler savurduğu o talihsiz geziden bu yana ilk kez Irak'ı Türkiye Başbakanı ziyaret etti. Ne hazin, sınır komşunuzla 18 yıldır bir araya gelmiyorsunuz. Bu nasıl bir dış politikadır? Böyle bir anlayış Türkiye'yi içine kapatır, bölgede sözü para eden aktör olmaktan çıkarır. Dünyanın en zengin petrol ve doğal gaz kaynaklarına sahip, aynı zamanda dibinizde komşunuz olan bir ülke ile başbakan düzeyinde 18 yıl görüşmemek aklın alacağı bir şey değil. Hele bu ülke ile aynı tarihi, aynı dini ve aynı medeniyeti paylaşıyorsanız durum daha da vahim. Elin Amerikalısı, Kanadalısı, İngiliz'i binlerce kilometre öteden gelip sıcak diplomatik-siyasi ve ekonomik iş birliği kurup bu coğrafyanın imkânlarından yararlanıyor ama siz tüm avantajlarınıza rağmen tribünden seyrediyorsunuz. Son yıllarda PKK terör örgütünün, biraz da Irak'taki boşluktan yaralanarak bölgeye yerleşmesi, bölgedeki yerel yöneticilerin bu kanlı örgüte aptalca destek vermeleri iki ülke ilişkilerini zehirleyen-tıkayan en önemli faktördü. Son bir yılda, biraz da Irak'taki hakim güç ABD'nin de zorlama ve teşviki ile hem Irak merkezî yönetimi hem de Irak'ın kuzeyindeki yerel yönetim ülkemizin terörle mücadelesine destek vermeye başladılar. İşte ne oldu ise ondan sonra oldu. Türkiye-Irak ilişkileri terör örgütünün ipoteğinden kurtuldu. Türkiye hem Irak merkezî hükümeti ile hem de kuzeydeki yerel yönetimlerle her alanda ilişkileri geliştirmeye başladı. Başbakan Erdoğan'ın yaptığı tarihî ziyaret ve bu ziyaret esnasında imzalanan tarihî anlaşma bölge için bir dönüm noktasının başlangıcıdır. Irak'ta demokrasinin yerleştirilmesi, Irak'ın yeniden yapılandırılması, bu ülkenin medeni dünya ile entegrasyonu ve işgal ile ortaya çıkan tüm yapısal sorunlarının çözümü için Irak'ın yeni partneri artık Türkiye'dir. Irak'tan artık yavaş yavaş çekilmeyi telaffuz eden ABD açısından, Irak ile her alanda iş birliği için en uygun partner Türkiye'dir. İki ülke ilişkilerinin gelişmesini; kendi çıkarları açısından teşvik etmektedir. İran'ın Irak'taki nüfuzunu dengeleyebilecek ve bu ülkeyi batı dünyası ile entegre edebilecek tek bölge ülkesi Türkiye'dir. Irak-Türkiye ilişkilerinin gelişmesi, ABD, Türkiye ve Irak'ın uzun vadeli çıkarları âdeta zorunludur. Türkiye 1 Mart tezkeresinin ardından Orta Doğu'da karar verici aktörler masasından kalkmıştı. Bu tarihî ziyaretle birlikte Türkiye tekrar Irak'taki en önemli aktörlerden biri haline geldi.