Frenkmeşreplik

Rahmetli Mümtaz Turhan Hoca'yı 1950'li yıllarda tanımıştık.. Önce Cumhuriyet Gazetesi'nde yayınlanan "Garplaşmanın Neresindeyiz" makaleleri daha sonra kitaplaşmış ve başucumuzun eseri olmuştu.. Değerli hocamız, bu kitabında herkesi okur-yazar yapmak insani bir görevdi, ama, bir milletin okur-yazarlarının çokluğu ile değil, çağın bilgi ve bilimsel araştırmalarına vâkıf, araştırma ve geliştirme yeteneğine sahip uzman kadrolarla kalkınacağını ileri sürüyordu.. Aradan 50 yıl geçti, Mümtaz Hoca'nın tarif ettiği anlamda yüzbinlerce doktora sahibi uzman kadrolar, araştırıcılar yetiştirdik.. Bir elin parmakları sayısında olan üniversitelerimizi 70'lere kadar çoğalttık. Araştırma enstitüleri, Tübitak gibi bilimsel kuruluşlara sahib olduk. Bütün bu olumlu gelişmelere rağmen yine de kalkınamamış milli gelirimizi 3000 dolar ve üstüne yükseltememiş, işsizlik, fukaralık belâsından kurtulamamış durumdayız.. Mümtaz Hoca yanılmış mıydı?" Hayır, Hoca yanılmamıştı.. Ancak çözüm konusunda eksik olan noktalar vardı.. Hafızası 30 gün dahi sürmeyen bir milletin olaylar karşısındaki toplumsal kırılganlıkları ve bu kırılganlıklara sebep olan psikolojik etkenleri dikkate alınmadan işe başlamıştık.. Batı medeniyetinin göz kamaştırıcı figürleri karşısında adeta şok geçirmiş, kültürel değerleri altüst olmuş, sosyal yapısı çözülmüş bir toplumun bilim dünyasını, bilimsel bilgi gerçeğini layıkiyle teşhis etmesi, metodolojiye nüfuz etmesi, "mutlaki" yorumlama konusundaki yeni anlayışları kavraması mümkün olmamıştı. Aydınımızın kültürel arka planında hâlâ 200 küsur yıl önceki Paris; Saint Simon'un Voltaire'in, August Comt'un Fransası var.. O günkü Paris'i, Frenk meşrepliği bırakmadıkça, toplumsal dengemizi bulmamız mümkün değil..