Osmanlı gerçeği...

Panait İstrati'nin Balkan ülkelerindeki hayat hikâyelerini çocuklarımıza okutmalıyız. Bu komşu ülkelerdeki 400 yıllık Osmanlı tarihini çocuklarımıza sevdirecek romanlardır bunlar. Bence Panait İstrati bir Osmanlı yazarıdır. Bugün moda adıyla Büyük Orta Doğu veya Avrasya dedikleri coğrafya parçaları üzerinde kurulan büyüklü küçüklü devletlerin tarihlerini aydınlığa kavuşturmak için mutlaka Osmanlı arşivlerine ihtiyaç var. Hiç unutmuyorum bundan birkaç yıl önce Suudi Arabistan'daki Abdülaziz Üniversitesi'nde doktora tezi hazırlayan Dubaili bir hanım kardeşimiz, İstanbul Süleymaniye kütüphanesinde kayıtlı bir kitap istemişti. Kitap, Abdülaziz Han zamanında o bölgelerde yaşayan bir aşirete gönderilen emirnameden bahsediyordu. Sanırım Bağdad Valisi Davut Paşa tarafından gönderilmiş bir emirname idi. Dahası var, herkesin merak ettiği bir şey: Nasıl olmuş da bu Balkan ve Orta Doğu ülkeleri Osmanlılar'ın yönetimi altında 400 yıl sulh ve sükun içinde yaşayabilmişler. Batılı tarihçiler bu konuyu açıklığa kavuşturmak için Türkiye'ye gelip Osmanlı Arşivi'ne başvuruyorlar. Sonuçta Osmanlı idaresinin başarısına hayran kalıp dönüyorlar. Balkanlar'da böyle de Arabistan'da, Afrika'da başka türlü mü. 400 yıl zarfında 26 milyon kilometre kareye yayılan topraklarda bugün 40'tan fazla devlet kurulmuş: Ancak bu devletler kendi tarihlerini öğrenmek için Osmanlı Arşivi'ne ihtiyaç duyuyorlar. Bu topraklarda yalnız Osmanlı Devleti'nin idare şeklini değil, yaşama tarzı, inanç, örf ve âdetlerde de Osmanlı damgasını bulursunuz. Osmanlı kültürü bu ülkelerin hemen hemen hepsinde dün olduğu gibi bugün de etkisini devam ettiriyor. Bilmiyorum, üniversitelerimizin bu konuda araştırmaları var mı. Mutlaka vardır. Bilgilendirilsem minnettar kalırım. Osmanlı idaresindeki toprakların yarısını gezdim dersem şaşırmayın. Şahit olduğum tek şey bugünkü nesillerin bile kültürel arka planlarında Osmanlılığın yaşadığıdır. Yazımı bir gün Beyrut'ta kulak misafiri olduğum iki Arap meslektaşımın bir üçüncü şahıstan bahsederken, "Ondan kötülük gelmez o Türk kanı taşıyor" sözünü duydum. Ben son yazılarımda Osmanlı Cumhuriyetini bir üst kimlik olarak kuralım derken hep o Beyrut'taki o Mısırlı gazeteci kardeşimin sözünü hatırlıyorum.