İstanbul'un 'İLK'leri ve 'EN'leri...

İstanbul aşıkları için akıcı ûslupla yazılmış bir kitap; "İstanbul'un İLK'leri ve EN'leri"... Bugünlük sadece gündemdeki İLK'leri veriyorum... Eminönü Belediyesi'nin katkılarıyla kitabı yazan Süleyman Faruk Göncüoğlu'nun kalemina sağlık... İstanbul'daki ilk deprem... 1464 yılındaki yer sarsıntısı İstanbul'da 1,5 ay devam etmiş ve birçok yeni Türk eserini harabeye çevirmiştir... Temeli yeni atılan Fatih Camii'nin yapımı durdurulmuş, İstanbul'dan kaçan Bizans halkının yerine İstanbul'un azalan nüfusu, Anadolu'dan getirilen Türk ve Hıristiyan halk ile tamamlanmıştır... İstanbul'da ilk hokkabazlık... Hokkabazlık İstanbul'da 1492 yılında Portekiz ve İspanya'dan kaçıp İstanbul'a gelen Yahudilerin getirdiği bir sanattır... Eski Türk temaşa oyunları içinde, en çok meraklısı olan hokkabazdı... Çünkü bir yandan el çabukluğu, gözbağcılığı gibi hüner gösterisi olur, öte yandan usta ile yamağı arasında uzun güldürücü konusmalarla oynanan oyunlar sergilendi... İstanbul'da ilk tütün kullanımı... Tütünün İstanbul'da kullanılmaya başlanması 17. yüzyılın ilk yıllarında rastlar... İstanbul'da bir İngiliz donanması ile gelen tütün Sultan I. Ahmet döneminde (1603-1617) iyice yayılmaya başladı. Bazı kaynaklar bu tarihi 1606, bazıları 1605 olarak göstermektedir. Tütünü kahve ile birlikte içilmesi kahvehanelere halkın gitmesine yol açtı... İstanbul'daki ilk demiryolu... İstanbul'da ilk demiryolu Haydarpaşa ile Fenerbahçe arasında yapılmıştır. İlk banliyö treni 1872 yılında hizmete açılmıştır... 1873 yılında Haydarpaşa-İzmit ve Sirkeci-Edirne demiryolları da törenle sefere başlamıştır... İstanbul'daki ilk otomobil... İstanbul'a ilk gelen 1895 yılında gelmiştir. Halk, otomobili ilk olarak Fenerbahçe'de görmüştür. İlk otomobilin sahibi Basra Mebusu Zehirzade Ahmet Paşaydı... İstanbul'un ilk Türk şoförü Acem Abdurrahman'dı... İstanbul'daki ilk trafik kazası... İstanbul'da ilk trafik kazası 1912 yılında bugünkü Şişli Camii önünde olmuştur... Kaza İtalyan Elçiliği'nin şoförü tarafından yapılmıştı... Bir Arnavut vatandaşa çarparak yaralamıştı... Kazayı yaptıktan sonra kaçan şoför Pangaltı'da arabası ile polislere yakalandı... İlk Teşkilatlanmış Muhalefet İlk olarak teşkilatlanmış bir muhalefet grubu 1889 yılında kurulmuştur. Teşkilatı ilk kuran dört tıp talebesiydi. İstanbul'daki Askeriye Tıbbiye Mektebi'nin bahçesinde 1 Mayıs günü toplanarak mücadele bayrağını açmaya karar vermeleri ile oluşmuştu. Bu kararı aldıkları tarih ise Fransız ihtilalinin 100.yıl dönümüne denk gelmekteydi. diyAlog (Savaş Ay'ın Sabah Cumartesi'deki köşesi için Helin Avşar'la yaptığı 'de get' dedirtecek derin sohbeti...) SAVAŞ AY: Sanatla ilişkin ne düzeyde... HELİN AVŞAR: Resmi severim... En sevdiğim ressam İsmail Nacar... SAVAŞ AY: Uyyyy... HELİN AVŞAR: Ay pardon o saatçiydi... Nacar saatlerini yapıyordu... SAVAŞ AY: Yok be kızım o dediğin araştırmacı yazar ve dindar... HELİN AVŞAR: Ay şaşırdım işte, sosyetik ressam var ya, hani dergilerde çıkıyor... SAVAŞ AY: İsmail Acar mı diyorsun?... HELİN AVŞAR: Hah hah onu diyorum... Ona hayranım... *** SAVAŞ AY: Tarihe de merakın varmış?... HELİN AVŞAR: Evet... Atatürk ve arkadaşları, İnönü, Celal Bayar, Korkmaz mesela... SAVAŞ AY: Korkmaz da kim, hatırlayamadım?... HELİN AVŞAR: Ayyy Korkmaz yaaa... Korkmaz işte neydi üfff... SAVAŞ AY: Galiba Fevzi Çakmak demek istiyorsun?... HELİN AVŞAR: Eveeet... O işte... SAVAŞ AY: Kaç yılında kurdulardı Cumhuriyetimizi?... HELİN AVŞAR: Kolay soru o... 1953'te kurdular... SAVAŞ AY: Atatürk kaçta öldü ki?... HELİN AVŞAR: 10 Kasım'da... (İçerden hizmetçi 1938 diye sesleniyor) Evet biliyordum zaten, 1938'de öldü... SAVAŞ AY: Öldükten epey sonra kurmuş o zaman Cumhuriyet'i... HELİN AVŞAR: Abi gelme üstüme, isim ve tarih tutamıyorum aklımda... Bende balık hafızası var da... (Not: Savaş Abi röportajdan hiçbir yara almadan kurtarılmıştır...) temelin yeri Temel'le karısı Fadime yatak odası takımını yenilemeye karar verip, bir mobilya mağazasına dalmış... Güzel bir takım beğenmişler ancak Temel satıcıya dönerek; "-Güzel bir takım yalnız bir sorun var, çok pahalı... Bunu alabileceğimizi sanmıyorum..." -Kolayı var... Çok küçük bir ödeme yaparsınız, sonra altı ay hiç ödeme yapmazsınız... Temel ellerini yüzüne kapatıp, satıcıya dönmüş; "-Bizim hakkımızda size kim bilgi verdi..."