TÜBİTAK Başkanı Profesör Nüket Yetiş, arkadaşımız Özlem Yılmaz'a TÜBİTAK'ın yaptığı çalışmalar hakkında açıklamalarda bulundu. BİLİMİN CİNSİYETİ YOK
Bilimin cinsiyetinin olmadığından hareketle "Bilim İnsanı" kavramını kullandıklarını söyleyen Yetiş, "Bilimin temeli, bilgidir. Bilgi ise evrenseldir, herkesin üretebildiği ve sahiplenebildiği bir değer olmalıdır" dedi.
Sunuş
TÜBİTAK, Türkiye'nin bilim ve teknoloji politikalarının belirlenmesinde Hükümete yardımcı olmak sorumluluğunu üstlenmiş bir kuruluş. TÜBİTAK'ın vizyonu; "bilim, teknoloji ve yenilik yoluyla, paylaşımcı, yönlendirici ve katılımcı yaklaşımlarla, toplumumuzun ekonomik, sosyal ve çevresel yaşam kalitesinin çağdaş uygarlık düzeyine kavuşmasına hizmet eden, alanında uluslararası etkinliğe sahip bir kurum olmak" şeklinde belirlenmiştir. Misyonu ise ülkemizin rekabet gücünü ve refahını artırmak ve sürekli kılmak için; toplumun her kesimi ve ilgili kurumlarla işbirliği içinde, ulusal önceliklerimiz doğrultusunda bilim ve teknoloji politikaları geliştirmek, bunları gerçekleştirecek altyapı ve araçları oluşturmaya katkı sağlamak, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemek ve yürütmek, bilim ve teknoloji kültürü oluşturmakta öncü rol oynamakdır... Efendim, yeni yılın ilk konuğu Sayın Prof. Dr. Nüket Yetiş Hocamız....
ÜBİTAK Başkanı Profesör Nükhet Yetiş hocamızla, Türkiye'nin bilimdeki yerini konuştuk. Son yıllarda Ar-Ge'ye ayrılan paydaki artışta, Avrupa Birliği ülkelerini geride bıraktığımızı anlatan Profesör Yetiş'e, başkanı bulunduğu TÜBİTAK'ın çalışmalarını, desteklerini ve kuruma yapılan destekleri sorduk...
* TÜBİTAK olarak çocuklara bilimi sevdirmek için neler yapıyorsunuz?
Çocuklar, doğdukları andan itibaren çevrelerini keşfetmeye çalışır, her şeyi merak eder ve merak ettikleri hakkında sorular sorarlar. Bu, bir anlamda onların en doğal özelliğidir. Çocukların keşif ve merak duygularının beslenmesi ve desteklenmesi, gelişimleri açısından çok önemli. Bu konuda önemli olan çocuklara ilgi duydukları konularla ilgili kitap, film, oyuncak gibi zengin malzemeler ya da kamplar, müzeler, eğitim etkinlikleri gibi etkinlikler sunabilmektir.
Biz TÜBİTAK olarak çocuklara bilim sevgisini aşılamak, bilim ve araştırmayı hayatlarının bir parçası haline getirmek için kitap ve dergiler yayınlıyor, doğa eğitimleri ve yarışmalar düzenliyor, bilimin genç kuşaklara anlaşılır bir biçimde aktarılmasını sağlamaya yönelik etkinlikleri destekliyoruz. Çocuklara yönelik hazırladığımız kitap ve dergilerde araştırma yapma, soru sorma, merak etme ve okuma isteği uyandıracak malzemeler sunmaya özen gösteriyoruz.
Daha önce TÜBİTAK tarafından düzenlenen Yaz Bilim Kampı, TÜBİTAK Ulusal Gökyüzü Gözlem Şenliği ve TÜBİTAK Sualtı Bilim Kampı etkinliklerini de dahil ettiğimiz "Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları" destek çağrımız ile ülke çapında kamu kurum/kuruluş ve üniversiteler tarafından gerçekleştirilen bilim ve toplum projelerine mali destek sağlıyoruz. Doğa Eğitimleri ve Bilim Okulları kapsamında desteklenen 87 projenin çoğunluğu çocuklara yönelik olup, bu projelerle onların bilimsel olguları fark etmelerini, araştırma ve öğrenme isteklerini teşvik ediyoruz.
Danimarka ve Finlandiya'yı geride bıraktık
Ülkemizde araştırmaya ayrılan kaynakların son yıllarda önemli ölçüde artmasıyla birlikte Türkiye'nin bu alandaki performansında da önemli bir atılım başladığını söyleyen TÜBİTAK Başkanı Profesör Nüket Yetiş, "Örneğin, 2002-2007 yılları döneminde Türkiye, OECD ülkeleri, Çin, Hindistan,
Brezilya gibi ülkeler dahil olmak üzere 41 ülke arasında Ar-Ge harcamalarını en hızlı artıran ikinci ülke konumuna geldi. Ar-Ge harcamalarının miktarına göre bakıldığında ise 2002 yılında 25. sırada yer alan Türkiye 2007 yılı itibarıyla Finlandiya ve Danimarka'yı geride bırakarak 23. sıraya yükseldi" dedi.
Bilim insanlarımızın yurt içi ve yurt dışı faaliyetlerine destek
* TÜBİTAK'ın sanayi ve üniversitelere yönelik, hibe destekleri hakkında bilgi rica edebilir miyiz? TÜBİTAK kimlere destek oluyor?
Endüstriyel araştırma ve teknoloji geliştirmeyi ve yenilikleri desteklemek, özendirmek ve izlemek ve üniversite-sanayi ilişkilerini geliştirmek TÜBİTAK'ın temel işlevleri arasındadır. Bu doğrultuda TÜBİTAK olarak destek birimlerimiz aracılığıyla, kamuya, üniversitelerimize ve sanayicilerimize yönelik çeşitli destek programları yürütüyor, bilim insanlarımızın yurt içi ve yurt dışı akademik faaliyetlerini burs ve ödüller ile destekliyoruz. Ayrıca doğrudan araştırma, geliştirme ve yenilikçilik faaliyeti yapan enstitülerimiz aracılığıyla da araştırma altyapısı sağlamaya çalışıyoruz. Sanayi kuruluşları ya da üniversitelerdeki araştırmacılara, enstitülerimizin yüksek nitelikli teknik altyapı ve donanımından yararlanma imkânının yanı sıra başta Gebze Yerleşkesi içinde yer alan enstitülerimizde çalışan yüzlerce bilim insanı ile iş birliği imkanı da sunuyoruz. TÜBİTAK'ın akademik camiaya ve kamuya yönelik fon sağlama görevi Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) bünyesindeki 10 Araştırma Grubu tarafından yürütülen 8 destek programı ile gerçekleştiriliyor.
TÜBİTAK ARDEB bünyesindeki Araştırma Grupları'nı sayacak olursak;
* Çevre, Atmosfer, Yer ve Deniz Bilimleri Araştırma Grubu,
*Elektrik, Elektronik ve Enformatik Araştırma Grubu,
*Kamu Araştırmaları Grubu,
* Mühendislik Araştırma Grubu,
* Sağlık Bilimleri Araştırma Grubu,
* Tarım, Ormancılık ve Veterinerlik Araştırma Grubu,
* Temel Bilimler Araştırma Grubu,
* Savunma ve Güvenlik Teknolojileri Araştırma Grubu,
* Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Grubu,
* Uzay Araştırma Grubu.
Destek programlarımız ise;
* Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı (1001 Programı),
* Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı (3501 Programı),
* Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı (1007 Programı),
* Hızlı Destek Programı (1002 Programı),
* Evrensel Araştırmacı Programı (EVRENA- 1010 Programı),
* Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programı (UBAP-1011 Programı),
* Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Ağları ve Platformları Kurma Girişimi Projeleri (İŞBAP-1301 Programı),
* Uluslararası Projeleri Destekleme Programı olarak sayılabilir.
Araştırmayı ödüllendiriyor
* TÜBİTAK'ın sanayi ve üniversitelere yönelik, hibe destekleri hakkında bilgi rica edebilir miyiz? TÜBİTAK kimlere destek oluyor?
İlk mağazamızı Erenköy'de açmıştık. Florya ve Deposite Outlet'le birlikte İstanbul'da üç mağazamız var. Adapazarı ve Kocaeli ile toplam 5 mağaza. 2009 sonuna kadar Ankara ve Kayseri mağazalarımız açılacak. 2010 yılında satış noktalarımızın sayısını arttırmayı sürdüreceğiz.
* Gençlerimize başarılı olabilmeleri için ne gibi tavsiyelerde bulunuyorsunuz?
Günümüzde bilgi ve bilimin temel değerler olarak kabul edildiği toplumların daha başarılı olduklarını görüyoruz. Ülkelerin başarıları yetişmiş, kaliteli insan gücüne bağlıdır. İnsan gücünün kalitesinin artırılması ise eğitimle mümkündür. Gençlerimizden bilgi, bilim ve eğitime önem vermelerini ve hiç durmadan, yılmadan çalışmalarını bekliyoruz.
15 bin kişi başvurdu
Ülkemizin bilim ve teknoloji alanında gelişmesinde en kritik rolü oynayan insan gücünün yetiştirilmesini destekleme görevini ise TÜBİTAK bünyesindeki bir başka Başkanlık olan TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı'nın (BİDEB) üstlendiğini söyleyen Prof. Yetiş şöyle konuştu: "TÜBİTAK BİDEB çeşitli destek programları yürütüyor ve geliştiriyor. Desteklerin türleri, desteklenen kişi sayısı ve destek miktarları ülkemizin ihtiyaçlarına paralel olarak her yıl artıyor. 2003 yılında 1.527 olan desteklenen toplam bilim insanı sayısı, 2006 yılında 6.623'e ve 2007 yılında 11.863'e ulaştı. TÜBİTAK BİDEB tarafından yürütülen 24 burs ve destek programı kapsamında 2008 yılında toplam 15.882 bilim insanı ve genç araştırmacı desteklenirken, Kasım 2009 itibarıyla desteklenen bilim insanı ve genç araştırmacı sayısı 14.905'tir.