Evet/hayır oylaması bu ülkede çeyrek yüzyıldır süregelen değişim/dönüşüm akımının bir başka merhalesi. Dünyaya entegre olmak, gelişmelere ayak uydurmak, geçmişe saplanıp kalmamak, geleceğe açılmak yolunda, toplumsal mutabakat anlamında ciddî bir dönüşüm yaşıyoruz. 12 Eylül'ün sonuçları, kazanmanın ve harcamanın temellerini de etkileyecek derecede ciddî. Kazancın asıl kaynağı, alın teri ve liyâkat mi olacak, yoksa makam/mevki ve ahbap/çavuş ilişkisi mi? Alın terinden kazanç bekleyen ve bir işe başlamak isteyen milyonlarca gencimiz var. Sonuçlar onları da etkileyecek. CV'lerine cevap gelinceye kadar, bu gençler oturdukları yerden türlü işler yapabilirler. Yeter ki, bir yol bulsunlar. Yakınlarda rastladım. Hoşuma gitti. "Al Sat Keyfine Bak" sloganıyla bir site, 5 dolarlık işler için aracılık, bir nevi çöpçatanlık yapıyor. Al sat beş dolar sistemi şöyle işliyor: Satıcı, işi/hizmeti için ufak bir tanıtım hazırlıyor. Bunlar sitede duyuruluyor. Bir talep/sipariş geldiğinde, site, sunucu/satıcıdan onay alıyor. İş/hizmet yapılıp müşteriye gönderildikten 48 saat sonra sistem, işi yapanın hesabına dört dolar alacak kaydediyor. (Bir doları siteye kalıyor. İyi kazanç!) İş yapan kişi, biriken dolarlarını PayPal ödeme sistemi üzerinden tahsil ediyor veya başka ödemelerinde kullanıyor. Müşteriler özel istek, ihtiyaç ve taleplerini doğrudan ilan edebildikleri gibi, uygun tanıtımı ve kişiyi bulup, site üzerinden PayPal veya kredi kartıyla beş dolar ödeyip sipariş verebiliyorlar. Ardından, işin seyrini takip ediyor, sunucuyla haberleşiyor, işi tamamlatıyorlar. Gerekli düzeltmeleri de yaptırıp, siteye bir değerlendirme-geri besleme gönderiyorlar. O kadar. Sitede neler alınıp satılıyor, bir görseniz! Hediyelik fikirlerinden eğlenceye, grafik işlerden videoya, sosyal pazarlamadan seyahate, metin yazarlığından reklâma, tavsiyelerden ipuçlarına, işletmecilikten teknolojiye, programlamadan gırgır konulara varıncaya on binlerce iş. Hepsi de beş dolara. Ne demişler, iş bilenin, kılıç kuşanın! (Pazarola, pazartesi günleri yayınlanır.)