İnternet, sıradan insanların dahi kendilerine yepyeni teşebbüs fırsatları bulabildikleri bir tezgâh, global bir işyeri. Almak isteyen de, satacak bir şeyi olan da ona müracaat ediyor ve ortaya satanmüşteri, üretentüketici gibi yepyeni kavramlar çıkıveriyor. Bezdiren bürokrasisi, yeniliklere kapalı kanun, yönetmelik ve kurallarıyla bizde uygulanabilirlikleri zor olsa da, dünyadaki satanmüşterilerden, üretentüketicilerden haberdar olmak, meraklısına ve nasiplisine nice ilhamlar verebiliyor. Satanmüşteriler, ellerindeki eserleri, kullanmadıkları varlıkları ve değerleri yakınlarına, komşularına, grup arkadaşlarına, hemşerilerine duyuran, bunları ihtiyaç duyduğu başka şeyler karşılığında sunan mikro girişimcilere verilen bir isim. İnternetin arz ve talebe getirdiği demokratik hava ve artan nakit sıkışıklığının etkisiyle dünyada sayıları da, ilgilendikleri konular da hızla artıyor. Ciddî miktarda yatırım gerektirmeyen ve ikinci bir iş olarak yaptıkları bu işlerde başarısız olsalar da, çok şey kaybetmiyor, en azından çocuklarına anlatabilecekleri bir hikâye kazanıyorlar. Hikâyeler o kadar çok ki! Park yerlerini kiraya verenler, park yeri arayanlarla kiralayanları buluşturanlar; evlerinde ve bahçelerinde kullanmadıkları yerleri depo gibi kiralayanlar; bahçesini, arsasını kamp yapmak, karavan koymak isteyenlere, atıl odalarını pansiyoner gibi turistlere açanlar; çatıda güneşten ürettikleri elektriği veya sıcak suyu satanlar; bahçede yetiştirdiği sebze ve meyveleri komşularıyla değiş-tokuş edenler, bunları birbiriyle buluşturmak için internet siteleri kuranlar; ev eşya ve aletlerinden teknelerine, çeşitli araçları kiralayanlar; evde yaptıkları ufak tefek sanat eserlerini, elişlerini, tesbihleri, incik-boncukları, hatıra eşyalarını, mobilyalarını satanlar; genişçe dükkânının bir köşesini, hatta raflarını başkalarına kiralayanlar... ve daha nice işler, fırsatlar. Var da var. Aslında, bunlar gazetelerdeki "küçük ilanlar" yoluyla ikinci el satışları şeklinde yıllardır yapılıyor. Ama incelik, bu bildik işi, yeni dünya şartlarına adapte edebilmekte. İnterneti bir "küçük ilan" gazetesi görüp, ikinci ellerini kullanan, bu deryaya şimdiden dalan satanmüşterilere, üretentüketicilere selam olsun. (Pazarola, pazartesi günleri yayınlanır.)