Sizin Cumhurbaşkanınız, sizin Başbakanınız, sizin Anayasanız, sizin hükümetiniz, sizin açılımınız gibi sakim ayırımcılıkların terk edilme ihtimalini düşündüren manzaralar eşliğinde TBMM yeni yasama dönemine başladı. Hayırlı olsun. "Bizim/Sizin" ayırımı pazarlamada da ciddî bir konu. Mesleğimiz gereği, hatta işin özü itibariyle, bir zamanlar bizde ve bizim olan bir şeyi, müşteriye götürüp, şimdi bunlar sizin oldu, sizin paranız da bizim oluyor, diyoruz. Bir bakıma pazarlamayı, "bizimkini sizinki yapma mesleği" olarak da tarif edebiliyoruz. "Bizimkiler ve sizinkiler" duygusu kavmiyet ve kabileciliği çağrıştırıyor. İnsanlık kavim kavim, kabile kabile, bildikleriyle, yaşayışlarıyla ayrı dünyalara bölünmüşler. Ortak algı, bilgi, anlayış, tercih, beklenti ve amaçlara sahip grup veya alt gruplar olarak sevişe dövüşe yaşayıp gidiyorlar. Pazarlamada Marka Kabileleri, Kabile Pazarlaması gibi konularla da ilgileniyoruz. Her kabile mensubu kabileye mahsus bilgilerle kendini bir kabileye ait hissediyor. İnsanlar bu bilgi birikimleri, algı ve tavırları üzerinden bizimkiler/sizinkiler olarak ayrılıyor. "Bilmiyorlar ki! Bilseler böyle yaparlar mıydı?" üstün sözü bu durumu çok güzel ifade ediyor. Kabile pazarlamada önce birbirine yakın insanlardan oluşan kesimler, gruplar teşhis edilip, birbirlerine benzerlikleri körüklenerek "bizimkini sizinki yapma" işine girişiliyor. Piyasa, bir müddet sonra, "yok aslında birbirimizden farkımız", manasında bölük bölük, kabile kabile ayrılıyor. Takım tutar gibi herkes bir markanın, bir firmanın müşterisi oluyor. Her firma/marka kendi kabilesini büyütmeye çalışıyor ama hiçbiri bir diğerinden daha üstün olduğunu düşünmüyor. Senin kabilen (markan) sana, benim markam (kabilem) bana, diyebiliyor... İnsanlık benimki/seninki ayırımının getirdiği kabilecilikten kurtulamayacak. İnsanda nefis var oldukça, kendininkini ve bildiklerini başkasına hep üstün görecek; sahip olduğunu hep elinde tutmaya, başkasındakine de karşı çıkmaya devam edecek. Bütün mesele bunu savaşarak değil sevişerek götürebilmekte... (Pazarola, pazartesi günleri yayınlanır.)