Kişisel, kurumsal, ticarî, sosyal başarılarda pazarlama ne kadar etkili? Pazarlama elde olanı cilâlamak, lafazanlıkla satmak, tanıtıp, duyurmak mıdır? Yoksa işi en baştan ve temelden ele alıp, hedef kitleye ve amaca en uygun, doğru çözümleri arayıp bulmak ve kapsamlı bir stratejiyle işin tamamını yönetmek midir? Sayıları her gün artan, rektörleri dekanları ekranlarda boy gösteren özel (vakıf) üniversitelerin şu sıralar giriştikleri medya ve tanıtım atakları pazarlama mıdır? Ne kadar etkilidir? Devlet üniversiteleri için pazarlama ayıp mıdır? ÖSS'ye girenlerin yarısının "kâğıt üzerinde" bir üniversiteye girebildikleri bu ülkede üniversiteler niye hâlâ pazarlamaya ihtiyaç duyuyorlar? Rekabet bir işe yarıyor mu? Üniversite kapısında bekleşenlerin bolluğuna, nispeten düşük puanlarla öğrenci almalarına, bol reklam (pazarlama?) yapmalarına rağmen vakıf üniversitelerinin kontenjanları niye tam dolmaz? Müşteri-öğrenci yoksa niye hâlâ özel üniversite açılır? Her köşeye açılan devlet üniversitelerinin durumu nedir? Mesele bir bedava/paralı meselesi midir? Yenisiyle eskisiyle, özeliyle resmîsiyle lise ve üniversitelerde eğitim kalitesi nereye gitmektedir? SBS'de 25 matematik sorusundan ortalama 2,7 doğru cevap alınması; ÖSS'de 30 sorudan fen ortalamasının 4, matematik ortalamasının 9, sosyal ortalamasının 11,4, Türkçe ortalamasının 14,1 olması ne anlama gelir? 700 bin öğrencinin (% 60) fen testine hiç dokunmamış olması ne demektir? Son otuz yılda "Millî" eğitimde sistem, program ve müfredat neden sayısız kere değiştirilmiştir? Neye yaramıştır? Bir soru daha soralım: Hayatta okumuşlar mı, okumamışlar mı daha başarılı olmaktadır? İster okusun, ister okumasın, bazılarını çizginin dışına çıkaran, üstün ve farklı kılan nedir? Malcom Gladwell, "Outliers (Çizginin Dışındakiler) kitabında "bazı başarılar hak edilmiştir, bazıları bahşedilmiştir; bazıları kazanılmıştır, bazıları ise rast gelmiştir" diyor. Hayatta başarı için okullar ve diplomalar ne kadar etkili bilemem. Lakin, her alanda, doğru insanlara, doğru zamanda, doğru ürün ve önerilerle, doğru araçlarla ulaşmak anlamında pazarlamanın çok etkili olduğunun farkındayım. Pazarola, Hayrola! >> (Pazarola, pazartesi günleri yayınlanır.)