Helâl olsun!

Dünya fanî, ahiret bakî. Kimin ne olacağı bilinmiyor. Akşamdan helâlleşip ayrıldığınız abinizi sabah gün doğmadan kaybedince, bunu bir kere daha yakînen anlıyorsunuz. Hasta olgun ve anlayışlı biri değilse, hastadan helâllik istemek ince bir sanat. Yanlış manalara çekebiliyor. Ahiret korkusu olan, olgun insanlar size bu sıkıntıyı yaşatmıyor, sürekli kendisi herkese helâllik veriyor; o hallerinde bile kendisinden çok yakınlarını düşünüyor. Her fırsatta helâlleşmenin ne zararı var ki? Üstelik faydası var, bizi hak-hukuk konusunda daha titiz davranmaya teşvik ediyor. Helâl olsun, demek de, dedirtmek de, helâlleşmek, başkalarının hakkını teslim etmek de kolay değil. Helâl olsun sözü, iki manaya geliyor. Biri, bilip bilmediğim, sende kalan haklarımdan feragat ettim, ödenmiş kabul ettim demek. Bu anlamıyla, bu söz, muhatabını düşünen bir anlayışı, muhatabını daha büyük kayıplardan korumak niyetini yansıtıyor. Diğeri, sen bana hakkımdan fazlasını zaten verdin, beni beklediğimden çok daha fazla memnun ettin manasındaki "Helâl olsun!"... Sanırım seçmenin yarısı oylarını bu duyguyla, "Helâl olsun!" diyerek kullandı. Bazıları ise hâlâ, helâlleşme davetini anlayışsız bir hasta gibi algılıyor, tedirgin oluyor, hep kendilerinin haklı olduğu yanılgısından bir türlü kurtulamıyorlar. Pazarlama bir alışveriş. Alışverişte "terazi doğru tutulmaz" ise, birinin hakkı diğerine geçiyor, verdiğinin karşılığını tam alamadığını hissediyor, arada kul hakkı doğuyor. Ödenmeyen haklar, asıl hesap gününde sahiplerine veriliyor. Piyasada, bazı firmalar, mağazalar, satıcılar, helâl nedir bilmeden çalışıyor, hak-hukuk terazisini sadece kendi lehlerine işletmeye bakıyor ve elbette yanlış yapıyorlar. Şükür ki, her alışverişte, her satışta, her karşılaşmada, her seferinde müşterilerine "Helâl olsun!" dedirtebilen, bunun şuurunda çalışan firmalar, markalar, mağazalar da var. Sadece sözle değil, halleri ve işleriyle de helâllik alabilenlere, kendisine verilenleri gerçekten hak edenlere... Helâl olsun! > (Pazarola, pazar günleri yayınlanır.)