Homofil, Heterofil

Pazarlama iletişimi ve yenileşim alanında, "gibiler arası" anlamına gelen homofili ve "farklılar arası" anlamında heterofili teorileri yıllardır biliniyor. Homofili teorisi, kendi kendini besleyen bir süreç öngörüyor. Buna göre, birbirine benzeyen insanlar birbirinden daha çok hoşlanıyor, anlaşıyor, daha sık bir araya geliyor ve zamanla birbirlerine daha çok benziyorlar. Benzerliklerle birlikte homofilik etki de artıyor. Kendi gibilerine daha kuvvetle sarılıyor, farklı olanlardan uzaklaşıyor, kendilerini "ötekine" daha fazla kapatıyorlar. Homofili tek başına kötü değil, hatta iletişimciler için büyük kolaylık sağlıyor. Ancak, homofilinin sınırlarında hapsolmamak, kısıtlanmamak için heterofiliyi de dikkate almak gerekiyor. Şu sıralar ülkede sanki bir homofili/heterofili rekabeti yaşanıyor. Hayırcı cephe homofil, evetçi taraf heterofil bir sonuç peşinde. Toplum redciler ve kabulcüler olarak ayrışıyor. 'Hayır!'cılar, tedirgin. Gidişâtın kendilerini anlamsızlaştıracağından korkuyor, karşıtlık paydasında homofiliye sarılıyorlar. 'Evet!'çiler ise özleri, duruşları, siyasî tercih ve ideolojileri arasındaki farklılıkları aşıp, dünyayı ve geleceği yeniden okumada heterofiliye vurgu yapıyorlar. Taraflar arasındaki atışmalar sertleşiyor, ötekine tahammül azalıyor, ilişkiler geriliyor. Gibi gibiye daha sıkı sarılıyor. "Kendinden olanla gruplaşma" veya "sürüler oluşturma" anlamında homofili güçleniyor. Saflar keskinleşiyor. Fanatiklik artıyor. Homofili, özünde, korku, güvensizlik, tembellik gibi nispeten ilkel güdülerin eseri. Heterofili ise, gelişmeyi, yenilenmeyi, çalışmayı ve haddini bilmeyi öngörüyor. Medya ne yazık ki, heterofiliden çok homofiliye hizmet ediyor. Farklılıkları açığa çıkaracağım derken, insanın "ötekine", "farklı olana" tahammülünü azaltıyor, toplumu daha da geriyor. Ülke çapında heterofiliyi güçlendirmek için medya dâhil, bütün homofil öbeklerin liderlerine ve yöneticilerine büyük işler düşüyor. Mesele, ciddî. Meydanlarda amigoluk zamanı değil. (Pazarola, pazartesi günleri yayınlanır.)