Ortalık bozulunca...

Son bir-iki yılda dünyada ve bizde yaşanan gelişmeler tarihçilerin de başını döndürecek hızlara ulaştı. Her gün, ortalığı karıştıran yeni bir olayla tanışıyoruz. Bir kere bozulmaya görsün, bozulmalar daha da hızlanıyor. "Kırık cam" teorisindeki gibi. Bu teori, "metruk bir binadaki kırık bir tek cam, sütübozukların bütün camları kırmaları için açık bir davetiyeye dönüşür" diyor. Çevre kirlenince, bozuk çevrelere girince ve kargaşa-kriz durumlarında bedenler de, insanlar da, insanların huyları da bozuluyor. Peki çare? Çevreyi temiz, düzenli ve kontrollü tutmak. "Sahipsiz bağa giren çok olur" sözünü hiç unutmamak. Hollanda'da yapılan bir deney, küçük ihmal ve çevre bozukluklarının insan davranışlarını önemli ölçüde etkilendiğini gösteriyor. Kaldırım kenarında bir posta kutusuna, ucundan beş euro görünen bir zarf bırakmışlar. Araştırmacıların sayımına göre, geçenlerin % 13'ü zarfı çaktırmadan kapmış. Daha sonra posta kutusu sprey boyayla daha da terk edilmiş ve sahipsiz bir görünüme dönüştürülmüş. Kapıp kaçanların oranı hemen ikiye (%27) katlanmış. Benzer olarak, etrafına çöpler atılmış havası verilen posta kutusundan sarkan parayı gören dört kişiden biri zarfı kapmış. Yine iki misline yakın bir artış... Benzer bir deneyde, bir geçitteki "bisiklet bırakmak ve buradan geçmek yasaktır" levhasını takmayanların oranı % 27 olmuş. Daha sonra levhanın altına bir bisiklet zincirlenmiş. Yasağı dikkate almayanların oranı anında % 82'yi bulmuş. Genellikle, "çöp atmak yasaktır" gibi pasaklı uyarıların altında bol bol çöp görülür. Etraf temiz olunca çöp atanlar, kirletenler azalır. Pazarlamayla ne ilgisi var diyenlere not: İşinizi, iş yerinizi, ilişkilerinizi, müşterilerinizi ihmal etmeyin. Moralsizliğe, düzensizliğe, kargaşaya dikkat edin. Zira önemsiz bir ayrıntı, ufak bir aksaklık, çok büyük olumsuzluklara yol açabiliyor. "Ummadığın müşteri baş yarıyor." Müşterileri, iş yerlerini, halkı ve ülkeyi sıkı tutmak; tertipsiz ve sahipsiz bir hava vermemek; uğursuzları teşvik etmemek gerekiyor.