Sümelek

Burhaneddin Semerkantlı, Semerkant'ta doğmuş, o meşhur medreselerde tahsil görmüş, Rus işgalinden sonra İkinci Dünya Harbinde Rus ordusunda albay olarak Almanlara karşı savaşmış, esir düşmüş, sonra aynı savaşta albay rütbesiyle Alman ordusunda Ruslara karşı savaşmış, sonra Türkiye'ye göç etmiş, Farsça, Arapça, Rusça, Almanca, Osmanlıca ve Türkçenin bütün lehçelerine ve Atayurdun maddi ve manevi kültürüne bihakkın vakıf, muhteşem bir şahsiyet idi. İzmir'de hem Buhara Pilavı hem de doyumsuz sohbetleriyle senelerce binlerce gencin maddi ve manevi dünyasını aydınlatmış bir gönül eriydi. Anlatmaya başladığı zaman kendimizden geçerdik. Yemek kültürümüz konusunda da uzmandı. 'Evlat, siz Egeliler yanlış yapıyorsunuz, otu koyunlar yiyecek siz koyunları yiyeceksiniz, böyle ot yiyerek Menemen'e kadar bile gidemezsiniz, bu kafayla Viyana'yı nasıl alırız' der ot düşkünü bendenize takılırdı. İşte ondan, Orta Asya kültürü ile ilgili bir hatıra: 'Evlat bizim Atayurtta analarımız bahar ayları başlarında büyük tepsilere buğdayları serer, nemlendirir ve sedirlerin altına karanlığa koyarlardı, buğdayların beyaz filizleri on onbeş santime ulaşınca bunları alırlar, ezerler, tülbentlerden süzerler, uygun ateşte kaynatırlar, ailenin bütün fertlerine içirirlerdi. Hastalık nedir bilmezdik. Bu 'sümelek'i bütün aileler senede en az bir defa yaparlardı. Şimdi bu muazzam kültür yok olup gidiyor...' Nerden mi esti bu hatıra? 'Bizim Yunus' Çağlar Network'de pazarlanmak üzere mal bulmak için Çin'e gitmişti geçen hafta. Çinliler bu bizim 'Sümelek'i bulmuşlar, bunun için muazzam bir yatırım yapmışlar, gerek tablet gerekse şurup olarak bütün dünyaya pazarlıyorlarmış. Yunus Bey'e bu hatırayı anlatınca ve de bu mamulün Türkçe adını da söyleyince bayağı heyecanlandı. Bu bizim muazzam kültürümüzün minicik bir yansıması. O köklerden kopmasaydık neler neler becerirdik. Yine de geç kalmadığımızı umalım...