Adam yerine konulmak...

İnsanı faktör olarak değil, aktör olarak görmeliyiz...' Bu müthiş formülü, Sanayi Odası'nın, İstanbul'un gözde kongre merkezlerinden Cevahir Otel'de Askaynak'ın Genel Müdürü Sayın İlkay Bayram'dan duyduğumda, iki üç yıl öncesine gittim birden. Ve o hatıramı İlkay Bey de ilk defa duymuş oldu. Yıllar önce Askaynak'ın Toplam Kalite Ödülü aldığı geceydi. Lütfü Kırdar'ın görkemli fuayesi "Askaynak! Askaynak!" nidalarıyla çınlıyordu. Toplam Kalite Ödülü İlkay Bey'in etrafında adeta yumak olmuş Askaynak çalışanlarından birinin omzuna dokundum ve aramızda şu diyalog geçti. Buyrun: "-Affedersiniz, bu insanlar niye bağırıyorlar böyle? -Askaynak olarak Toplam Kalite Ödülü'nü kazandık, onun için seviniyoruz ve haklı olarak coşkuluyuz. -Şu ortadaki kim? -O bizim genel müdür. -Kusura bakma ama biraz ona yaranmak için bağırıyor gibisiniz. Hani hoşgör "yalakalık" diyorlar ya son günlerde. -Ne münasebet abicim, o bizim babamız liderimiz, biz onunla bu başarıyı yakaladık. -Nereden bilelim gerçek bir lider olduğunu, her yönetici ortalıkta en iyi yüzünü gösterir. -Olur mu kardeşim, şimdi gidip onun yanaklarını şapur şupur öpeyim ve sarılıp kemiklerini birbirine mi geçireyim onun ne babacan biri olduğunu sana ispat için!.. -Yok yok, zahmet etme, biraz takılayım dedim aslında. Ama bu arada sizi çok samimi ve içten buldum. Ben de samimiyete çok önem veririm. Size bir teklifim olabilir mi? -Buyrun. -Size şu an Askaynak'ta aldığınız ücretin iki mislini versem benim firmamda çalışır mısınız? -İki misli mi? İki misli maaş insanı tabii düşünürür, ama bundan aşağısı mesela birbuçuk misli teklif etseniz gelmem. -Peki niye? -Abicim, ben bundan önce de birkaç firmada çalıştım. Askaynak'ta bizi adam yerine koyuyorlar, fikrimizi soruyorlar. Bunun parayla ölçülmesi pek mümkün olamaz." Üretim faktörü mü şirketin aktörü mü? Demek ki insanları üretim faktörü olarak değil, şirketin aktörü olarak görme konusundaki söylemi, çalışanların gönüllerine yerleştirmiş Askaynak. Bu da "Rekabet Gücü İçin İnsan Faktörü" oturumunun en önemli görüşlerinden olarak çok ilgi çekti. Söylediğini yaşayan liderler başarılı oluyorlar. Şimdi, gelelim sadede... Ülkemizde de yıllardır, insanı "faktör" olarak gören zihniyet mi yoksa "aktör" olarak kabul eden zihniyet mi daha başarılı oluyor siyasette onu bu ölçüye vuralım. Son 3 Kasım seçimlerini bu kriterle şöyle yeniden bir analiz edelim ve de önümüzdeki mahalli seçimlerde de, Türk insanını siyasi faktör olarak değil aktör olarak görenlerin ve seçmeni adam yerine koyanların başarılı olabileceklerini bir kenara yazalım.