Bü­yük dü­şün, ra­hat et!

Bir bi­na dep­re­me kar­şı na­sıl da­ya­nık­lı olur? En önem­li ko­nu "te­mel"dir. Hat­ta bi­na­nın te­me­li­nin otu­ra­ca­ğı ara­zi­nin ya­pı­sı­dır. Sağ­lam tek­to­nik özel­lik­le­re sa­hip bir ara­zi­ye, rad­yal te­mel atıl­mış ol­ma­sı bi­na­nın dep­re­me da­ya­nık­lı­lı­ğı için ye­ter­li mi­dir? Bun­lar ge­rek­li­dir ama ye­ter­li de­ğil­dir. Sağ­lam te­mel­den son­ra iyi bir mü­hen­dis­lik ve mi­mar­lık­la bi­na­nın hem es­te­tik hem sta­tik, hem eko­no­mik açı­dan uy­gun şart­lar gö­ze­ti­le­rek ya­pıl­mış bir pro­je ve pla­na sa­hip ol­ma­sı ge­re­kir. Te­me­lin üs­tü­ne ya­pı­la­cak ka­ba in­şa­at, ken­din­den son­ra ge­le­cek in­ce in­şa­ata uyum­lu bir baz teş­kil et­me­li, mal­ze­me­ler bir­bi­ri­ne uyum sağ­la­ma­lı, -mü­hen­dis­lik ta­bi­ri doğ­ru mu­dur bil­mi­yo­rum ama- "bü­tün mal­ze­me­ler bir­lik­te ça­lış­ma­lı­dır!" Ya­ni­si bir or­ga­ni­zas­yon, bir şir­ket, ku­rum, dev­let ku­ru­lur­ken de bir bi­na­ya gös­te­ri­len ih­ti­mam gös­te­ril­me­li­dir. An­cak bu şe­kil­de şir­ket­le­rin kriz­le­re da­yan­ma­la­rı ve uzun ömür­lü ol­ma­la­rı müm­kün olur. "Kriz mu­hab­be­ti"nin yo­ğun­laş­tı­ğı dö­nem­ler­de dik­kat edi­niz da­ha zi­ya­de söz ko­nu­su olan şir­ket­le­rin ve dev­let­le­rin "ma­li bün­ye­si"dir. Ta­mam, şir­ket­le­rin ma­li yö­ne­ti­mi önem­li­dir, kim­se in­kâr ede­mez. An­cak şir­ke­ti da­ya­nık­lı kı­lan sa­de­ce fi­nans kay­nak­la­rı­nın iyi yö­ne­til­me­si de­ğil­dir ki. Hat­ta "fi­nan­sal tab­lo­lar ve de­ğer­ler" şir­ke­tin di­ğer kay­nak­la­rı­nın iyi yö­ne­ti­lip yö­ne­ti­le­me­di­ği­nin, şir­ke­tin kül­tü­rü, mis­yo­nu, viz­yo­nu, stra­te­ji­le­ri, te­mel de­ğer­le­ri, en­te­lek­tü­el ser­ma­ye bi­ri­ki­mi, de­ği­şi­me ayak uy­dur­ma ka­bi­li­ye­ti, ye­ni­lik­çi­li­ği, in­san kay­nak­la­rı­nın ka­li­te­si, şir­ke­tin; öğ­ren­me­ye, şir­ket içi eği­ti­me ver­di­ği önem gi­bi bir­çok fak­tö­rün bi­leş­ke­si­dir. Ya­ni so­nuç­tur, kri­ze da­ya­nık­lı ol­ma­nın se­be­bi de­ğil­dir. Bu­nun için ba­zı Ame­ri­kan yö­ne­tim gu­ru­la­rı, bel­ki bi­raz da eğ­len­ce­li ol­mak için ama bir ha­ki­ka­ti de ifa­de et­ti­ğin­de "Bi­lan­ço ve kâr-za­rar cet­vel­le­ri ile şir­ke­ti yö­net­me­ye ça­lış­mak, di­kiz ay­na­sı­na ba­ka­rak ara­ba sür­me­ye ben­zer" der­ler. Bun­dan böy­le glo­bal rüz­gâr­la­rın dur­ma­dan ese­ce­ği­ni ka­bul edip, "kri­ze da­ya­nık­lı şir­ket kül­tü­rü oluş­tur­ma" me­se­le­si­ne da­ha bir cid­di­yet­le eğil­me­li­yiz. "Ben yap­tım, ol­du!" gün­le­ri ge­ri­de kal­dı...