Çalışanlarınız kaç yaşında?

Strateji denilince aklınıza neler geliyor? Her kuruluşun en üst kademe yöneticileri oturmuşlar. Yanlarına kurmaylarını almışlar. Meseleyi ortaya koymuşlar. Derin derin düşünüyorlar, koyu renk perdelerin kararttığı kasvetli bir yönetim odasında. Bu tarz strateji toplantıları iş hayatının bütün olaylarının büyük çapta tahmin edilebilir olduğu dönemlerde başarıyla uygulanmış, iyi sonuçlar alınmasını sağlamıştı. Bu klasik anlayışın otomotiv sanayiinin öncülerinden Henry Ford 'a atfedilen bir örneği var. Rivayete göre Bay Ford strateji taktik ve buna ait ne varsa kendisinin hallettiğine inandığı için 'Benim sadece iki kuvvetli kola ihtiyacım var. Ama bu iki kolu işe almak için bir kafaya da para ödemek zorundayım, aslında kafalarını kullananlar işime mani oluyorlar' diyesiymiş. Çok başarılı olanlara takılmak âdettendir. Bu konuda çarpıcı olsun diye Henry Ford seçilmiş olmalı. "Karadenizliler" bu kıyağımı unutmasınlar. Ancak şimdilerde Bay Ford'un uyguladığı stratejiyle dünyanın en kapalı ekonomilerinde bile otuz yıl aynı model arabayı satamazsınız. Bunun en güzel örneklerinden biri Hindistan'da yaşandı. Bundan on beş yıl önce bütün Hindistan'da sadece aynı model ve tipte siyah renkli Ambassador marka arabalar vardı. Hindistan, ekonomisini biraz dışarı açınca değişik marka ve modeller boy göstermeye başladı. Şimdilerde ise dünyada olan orada da var. Otomotiv örneğinden devam edersek; günümüzde işler gittikçe daha karmaşıklaşıyor. Artık giderek her müşterinin arzu ettiği modelde istediği renk ve şekil değişiklikleri dikkate alınarak; 'butik otomobil' üretimi söz konusudur. Diğer bir örnek, internet üzerinden ölçü, desen ve aksesuarları belirlenen blucinleri her müşteri için özel olarak üreten koca koca konfeksiyon fabrikaları. Müşterinin bu kadar 'özelleştiği', piyasanın bu kadar karmaşıklaştığı, rutin işleri robot kolların yaptığı bu ortamda 'bana kafa lazım değil' diyenlerin başarılı olmaları mümkün mü? Siz siz olun çalışma arkadaşlarınızı özellikle de gençleri dinleyin, stratejinizi öyle belirleyin. Bunun Amerikancası 'aşağıdan yukarıya strateji belirleme' . Geçenlerde bu köşede değişimi yönetme ve strateji belirleme konusunda duyduğum bir sözü yazmıştım. Hazreti Ali'ye atfedilen ve beni çok etkileyen bu güzel sözü sizinle tekrar paylaşmak istedim: "Çocuklarınızla yedi yaşlarına kadar oyun oynayın, onbeşine kadar onlarla arkadaşlık edin, onbeşinden sonra onlara danışın!.." Eh artık çalışma arkadaşlarınız size kaç yaşında görünüyorlarsa ona göre davranın.