Eski çamlar bardak oldu

Bin dokuz yüz yetmişler, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ziraat Ekonomisi Bölümünde asistan, şimdiki tabirle araştırma görevlisi olarak çalışıyorum. Bölüm olarak en havalılardanız. Çünkü ekonometri, makro ve mikro iktisat, planlanma ve benzeri birçok havalı dersler okutuluyor bizim bölümde. O zamanlar üretim tahminleri, yakışıklı tabiriyle üretim projeksiyonları, trendleri yapılıyor. Grafikler, modeller, matris cetvelleri, en anlaşılmaz konular bizde ve bu yüzden bölüm hocaları da oldukça havalılar. Bu arada bir de Ziraat Teknolojisi bölümü öğrencileri için yönetim ve organizasyon dersi düşünülmüş. Bu dersi de bizim bölüm veriyor. Ancak bu ders o zamanlar hiç önemsenmiyor. Çünkü fazla literatür de yok bu konuda. Bu yüzden bu dersi genç asistanlar veriyorlar. O günlerde bu dersi vermekle görevlendirilen arkadaş ihtisas için yurt dışına gidecek. Bu dersi birine devretmesi lazım. Ancak kimse gönüllü olarak talip olmuyor. Bendeniz o zaman arkadaş vakit kaybetmesin diye hani lütfen kabilinden kabul ettim o dersi vermeyi. Konuyu şöyle ders notlarından taradım. Anlaşılmayacak ve anlatılamayacak bir durum görünmüyordu. Malum bir hoca için en riskli durum, anlattığını kendisinin de anlamıyor olmasıdır. Bu konuda biraz daha derinleşmek istedim, hani bir şeyler de ben ilave edeyim derse. Ara, tara, üç beş kitap, beş on İngilizce dergicikten başka kaynak da yok kütüphanede. Neyse kaşını yardık, gözünü çıkadık, o dersi birkaç yıl verdik. Sonra da ilk fırsatta devredip ben de doktora için Almanya'ya gittim. Yıllar sonra düşünüyorum şimdi 'Yönetim Bilimi'nin neden o günlerde önemi yoktu diye! Yoktu çünkü hiç kimsede fiyat konusunda bir problem yoktu. Sanayici yokluk ve kıtlık içinde kıvranan millete bire yedi, bire dokuz hesabıyla (yani yüzde yediyüz, yüzde dokuzyüz) kâr marjlarıyla üretim satardı. Çiftçi siyasileri kullanıp, destekleme alımları yoluyla malum maliyetinin çok üstünde devlete satardı. Ne verimlilik, ne maliyet endişesi vardı, ne de kaynakları optimum kullanma derdi. Şimdi bakın piyasaya, ortalık yönetimle ilgili kitap ve dergilerden, seminer ve konferanslardan geçilmiyor. Neden mi? Eski çamlar bardak, eski kârlar hayal oldu da ondan. Şimdi herkes karar kalitesini yükseltmek, hesabını iyi yapmak zorunda. Bunun yolu da "Yönetim Bilimi"nden geçiyor.