Her şeye rağmen ben bir doçentim!

Almanya'da doktoramı bitirmişim. Eteklerim zil çalıyor. Ülkeme dönüyorum, tarım ve esnaf kooperatifçiliğinin vatanında öğrendiklerimi aktaracağım, bu konuda araştırmalar yapacağım, enerjim var, bilgim var, meselenin özünü kavramışım. Bizdeki kooperatifçiliğin ilmi tabiriyle (pseudo Genossenschaften) yalancılıktan kooperatifçilik olduğunu anlamışım. Meselenin sosyolojik boyutu iyi anlaşılmadan "kooperatif hareketi"nin gelişemeyeceğini kavramışım. O güne kadar ülkede "komünistlik"le eş tutulan kooperatiflerin, aslında, demokratik sivil toplum kuruluşları olduklarını gözümle görmüşüm. O zamanlar Alman Tarım ve Esnaf Kooperatiflerinin mâlî güçlerini bir araya getirerek "Kooperatifler Bankası"nı kurarak finans alanında üçüncü sıraya oturduklarını gazete ve televizyon haberlerinden izlemişim. Ayrıca en önem verdiğim konu, insanların kendi sosyal, kültürel, etnolojik, mânevî özelliklerine uymayan kooperasyon modellerini benimsemediklerini, her ülkenin hatta her bölgenin kendi özelliklerine uygun iş birliği modellerini araştırıp, geliştirip uygulaması gerektiğini idrak etmişim. Heyecanla oturup "Gediz Havzasında Uygun Tarımsal İş Birliği Tarzlarının Tespiti" konulu bir araştırma projesiyle yola koyulmuşum. Projenin finansmanı için fakülte bütçesinde bana düşen payın Bornova'dan Gediz arasına yapılacak bir seyahatin benzinini karşılayacak kadar olduğunu anlayınca, TARİŞ'e başvurmuşum. Bazı birliklerin yönetim kurullarında projemi takdim edip, sadece benzin giderleri konusunda yardım istemiş ve refüze edilmişim. Buna rağmen yılmamış kendi arabamla ve bulabildiğim imkanlarla araştırmayı belki süresini uzatarak yapmayı göze almışım. Araziye çıkıp anketlerimi yapmak için sıkı yönetimden izin almam gerektiğini hayretle öğrenmişim. Anket sorularından sosyolojik tespitler bölümünde parti ismi vermeden "Sizinle aynı partiden olmayan bir kimseyle aynı kooperatifte üye olur musunuz?" sorusunu "Siyaset yasağı" çerçevesinde kaldırmak gerektiği görevli albay tarafından "emredilince" o araştırmadan vazgeçmişim. Tarih mi? 1980'in 12 Eylülünden sonraki bir gün; tam olarak hatırlamıyorum... Sonra döndüm masamın başına, doçent oldum herkes gibi!..