Stratejinin yönü

"Nasıl?" Bu soru strateji belirlemenin yolunu açan sorudur. "Misyonunu" niçin var olduğunu "Vizyonunu" nereye, ne zaman varacağını belirleyen bir örgütün bundan sonra bu vizyonu "nasıl" gerçekleştireceğini belirlemesi gerekir. Klasik düşünce tarzıyla şekillenen yönetim anlayışında strateji belirleme yukarıdan aşağıya doğru yapılırdı. Klasik yönetimin piramit şeklinde düzenlenen yönetim şemasında en üstte üst yönetici ve ona fikir bazında destek veren kurmayları bulunur, "örgütün" ya da bizim köşeye daha uygun düşen ifadeyle "şirketin" bütün stratejisi ve bunun gerekli kıldığı uzun, orta ve kısa vadeli planları ve bu planlar çerçevesine gerekli olan bütün iş ve süreçler, her alt yöneticinin hatta işçinin neyi nasıl yapacağı en ince teferruatına kadar yukarıda! planlanırdı. O zamanlar, "Sadece verilen işi yap, başka şeye karışma" tarzındaki yönetim anlayışı belki de en doğrusuydu. Çünkü müşterinin çok fazla seçme imkânı yoktu, bu yüzden şirketler "ne yapılsa satılan" piyasada "yeni ürünlere" çok uzun zaman dilimlerinde ihtiyaç duyuyorlardı. Bizde de hatırlayın aynı kalıplarla üretilen en geri teknoloji ürünü olan otomobiller çok uzun yıllar yok sattı durdu. Yetmişli yıllardan sonra sadece fütürologların, gelecek bilimcilerinin değil herkesin hissetmeye başladığı değişim dalgaları "müşterinin belirleyici olduğu" piyasaları oluşturdu. Şimdi artık her şirket her gün değişen (dikkat ediniz her gün dedim) piyasalarla baş etmek durumundadırlar. Bu durumda birkaç "iş bilirin" tepede oturup "ahkâm kesmesiyle" bu sert rekabet ortamında başarılı olmak mümkün değildir. Bu yüzden "Nasıl?" sorusunun cevabının en alttaki düz işçiden yönetim kurulu başkanına uzanan bir zincir içinde verilmesi gerekiyor. Burası tamam! Ama işin diğer önemli boyutu da bu cevabın "çok hızlı" verilmesi, bunun için de şirketteki bütün iletişim kanallarının açık ve işler tutulması gerekiyor. O zaman herkes oturup kendi şirketine uygun; hedefe odaklanmış, esnek, hızlı ve samimî bir yönetim tarzına kafa yormak durumundadır. Zor bir şey istediğimin farkındayım, o kadar yaşlanmadım henüz!