THY'ye acizane tavsiye

Bazı uçuk yönetim danışmanları diye başlayacağım ama başarılı yönetim danışmalarının çoğu biraz uçuk olduğundan bazı kelimesi fazla olabilir diye düşünüyorum. Neyse; başarılı stratejiler oluşturmak için daima uçuk düşüncelere ihtiyaç oluyor. Şirket içinde uçuk ve kaçık fikirlerin uçuşmasına ne kadar imkân tanınırsa şirket o kadar başarılı olabiliyor. Hatta konunun uzmanlarından Edward de Bono, fikirlerin kışkıtılmasını metodikleştirmeye çalışıyor ve şirketlerde "Provokatif operasyonlar" düzenlenmesini tavsiye ediyor. Diğer bazı uçuklar ise 'şirket'te hiçbir problem yoksa ve ortalık çok sakin ise "suni krizler" çıkarılmasını tavsiye bile ediyorlar. Başarılı strateji örnekleri sıralanırken çok anlatılan bir örneği stratejinin dünya çapındaki uzmanlarından Michael Porter'dan dinlemiştim. ABD'nin en başarılı hava yolu şirketlerinden "Southwest Airlines" Türkçesi Güneybatı Havayolu şirketinin hikayesi. Stratejilerini geliştirirken insanları "ucuza ve gecikmesiz" uçurma misyonuyla yola çıkıyorlar. Buna ulaşmak için uzun süren beyin fırtınalarında binlerce fikrin uçuşması sonucunda oluşturdukları strateji bu şirketi ABD'nin ve dünyanın en başarılı hava yolu şirketi yapıyor. Kısaca, sadece ABD'nin güneybatısında çalışmaya, aktarmasız seferler düzenlemeye kısa ve orta mesafe uçtukları için orta boy ve aynı model uçaklardan oluşan bir filo kurmaya, daha mütevazı havaalanlarını kullanmaya, aracısız bilet satmaya, yolculara su hariç hiçbir ikramda bulunmamaya, dayanan basit uygulanabilir ama son derece farklı ve taklidi zor bir stratejiyi kabulleniyorlar. Böylece aktarmasız uçarak rötarların en önemli sebebi olan transit yolcu ve bağaj beklemekten, ikram olmadığı için ikram aracının gecikmesine katlanmaktan, küçük havaalanlarına inerek iniş kalkışlardaki trafik yoğunluğuna girmekten kurtularak gecikmeleri asgariye hatta sıfıra yakına indiriyorlar. İkramdan, numarasız biletler satarak yer gösterme külfetinden kurtularak aracısız bilet satarak elde edilen aracı kârını müşteriye yansıtarak ve tek tip uçaklar kullanarak bakım ve tamir masraflarını azaltarak bilet fiyatlarını olabildiğince düşürüyorlar. Ancak elde ettikleri tasarrufların, çoğunu personel eğitimine ve şirket kültürünü geliştirmeye sarf ederek, hava yolu işletmeciliğinin en önemli boyutu olan hizmet kalitesini yükseltmeye gayret ediyorlar. "Fazla uçuk" mu buldunuz? Bütün bunları başarabilmek için gerekli "uçuk kaçık" tarzda bir lider gerekiyor, bu ihtiyaçlarını da kolunun pazusuna "South-west Airlines" armasını dövme yaptıracak kadar babacan bir kişilik olan Herb Kelleher ile karşılıyorlar. Şimdi gelelim bizim göz bebeği şirketlerimizden olan THY'ye... Kırkbeş dakika bilemediniz bir saat süren iç hatlardan başlayarak, hostes ablaları ve yolcuları strese sokan ve biletlere maliyetinin bilmem kaç misliyle yansıyan ikram faslını kaldırıp, personelden, cafering maliyetinden, yolculuk esnasındaki patırtı gürültüden kurtaracak bir tavsiyede bulunsak, "Fazla uçuk" bulunur mu sizce? Ama bir yerden de başlamak lâzım bilgi çağının gereklerini karşılayacak stratejiler oluşturmaya. Bunun için de öncelikle THY'nin her türlü fikir ve düşüncenin dikkate alındığı bir şirket kültürüne kavuşması gerekir. "Bizim şirket kültürümüz böyledir" deniliyorsa, bize ne demek düşer. "Hayırlı, kazasız belasız başarılı uçuşlar dileriz."