Canansız dünya

Cumartesi günkü Sabah gazetesinde Mehmet ve Canan Barlas'la ilgili iki sayfalık röportaj vardı. Röportajın anonsunda şu cümle dikkatimi çekti ve beni derin düşüncelere saldı; sonunda bunun üzerinde yazmaya karar verdim. "Canan'sız bir dünya düşünemiyorum" Canan kelimesini eş, sevgili, can dostu olarak düşünürsek evet, herkes için canansız dünya kupkuru, anlamsız bir yerdir. Onun için insan, cananına dayanır, yaşam gücünü ondan alır; hayatını onun varlığıyla daha renkli ve anlamlı kılar. Ama unutmamamız gereken bir söz vardır: "Ağaca yaslanma; kurur, insana dayanma; ölür." Hayatın acı gerçeklerinden biri şudur; cananımız; yani eşimiz, can dostumuz, sevgilimiz fanidir; gün gelir takdir-i ilahi onu bizden ayırır. Gerçek olarak algıladığımız her şey, gerçekliklerinden soyutlanarak cananın arkasından gider. Candan Erçetin'in " Dünyada ölümden başkası yalan..." şarkısı yürekte dolanmaya başlar. Can, canansız yalnız ve çaresiz ortada kalakalır. Dünya da yalandır aslında. Ve ateş düştüğü yeri yakar... Protokol gereği ilk günlerde yanınızda olanlar, ölüm dendi mi kanları donanlar, birer ikişer kendi hayatlarına, renkli yalanlarına dönerler. Yalan dünyanın orta göbeğinde bir ateş yakılır, can, kimsiz kimsesiz feryad ü figanla yandıkça yanar... Olup bitenin dayanması güç acısı içinde cananın artık bir rüyaya dönüşmesine ilkin inanamaz. Abdülhak Hamit'in o meşhur Makber şiirindeki "Şimdi buradaydı, gitti elden/Gitti ebede gelip ezelden" mısralarına benzeyen söylemlerle dövünür. Cananın zihninde canlanan capcanlı görünümleri, gülüşleri, yürüyüşleri, pırıl pırıl gözleri ağlattıkça ağlatır onu. Her yerde, her şeyde onu arar. Oysa canan artık can'a katılmış, öz oluşturmuştur. Canan can'ın manası olmuştur. O acı içinde bunu fark edemez. Diyeceğim can hayattayken, yanı başımızdayken düşünmemiz gereken yalnızca dünya nimetleri, dünya hırsları olmamalıdır. Öz'dür aslolan. Hakikati bağrında taşıyan özle, tekliğin ve hakikatin idraki içinde bizzat dünyanın manası üzerinde Fuzuli misali tefekküre dalınmalıdır. Öyle sermestim ki idrak etmezem dünya nedir Ben kimem saki olan kimdir mey ü sahba nedir Gerçi canandan dil-i şeyda için kam isterem Sorsa canan bilmezem kam-i dil-i şeyda nedir Hikmet-i dünya vü mafiha bilen arif değil Arif oldur bilmeye dünya vü mafiha nedir Şimdi, okuyucularım benden bu beyitlerin açıklamasını bekleyebilirler. Serde öğretmenlik var ya, bu defa bilmedikleri kelimelerin anlamlarını sözlükten arama ve açıklama gayretini kendilerinden bekliyorum. Beyitlerin kazandıracağı mana bu gayrete değer. Haydi canlarım! .......... Bir kitap SENİ SEVİYORSAM BUNDAN SANA NE Şair, yazar Sadık Söztutan'ın odağı sevgi olan küçük, hoş, samimi denemeciklerini içeren eser zevkle okunuyor. İlgilenenlere. (Babıali Kültür Yayıncılık, Tel: 0212 454 21 65)