İstanbul ortak derdimiz

Geçtiğimiz günlerde yayınlanan "İstanbul'da Yaşamak Gittikçe Zorlaşıyor" yazım üzerine İstanbul Büyükşehir eski Belediye Başkanı Ali Müfit Gürtuna, bana telefon etti. Uzun uzun İstanbul üzerine sohbet ettik. Anlaşılan o ki, Gürtuna bir İstanbul sevdalısı olarak gelişmeleri dikkatle takip ediyor; tetkik ve tesbitlerde bulunuyor. Bunlardan İstanbullu okuyucularımın da haberdar olmasını istiyorum. Gürtuna, basında çeşitli eleştirilere hedef olan Haydarpaşa, (iptal edilen) Galataport, Dubaili Şeyh Maktum'un gökdelen projelerini, ne olduğu tam olarak anlaşılmayan, iyice irdelenmeyen projeler olduğundan bahisle şunları söylüyor: "Esas olan sermayedarına bakmaksızın uygulanacak projelerin ne getirip ne götüreceğini iyi değerlendirmektir. Şehircilik,estetik, ulaşım ve altyapı sistemleri, ekonomik olup olmadığı ile ilgili yönlerini irdelemek gerekiyor. TOKİ, TCDD, Bayındırlık Bakanlığı, Turizm Bakanlığı gibi birçok kuruluşa plan yapma yetkisi verilerek İstanbul'un plan bütünlüğü tamamen bozuldu. Kentteki bütün boş alanlar yapılaşmaya açıldı. Yeni gökdelen yaklaşımları ise düşünülen yerleri sebebiyle kargaşanın tuzu biberi olacak. Bu yüzden altyapı problemi yeniden ortaya çıkacak. Su, atık su, doğal gaz, yağmur suyu sistemlerini yenilemek gerekecek. Bu durum, fiziki eziyetin yanı sıra, şehir halkına 20-25 milyar dolar civarında yük getirecek. Hiçbir yeni yapılaşma ve nüfus artışı olmasa bile kullanıma giren araç sayısındaki artış trafiği tıkamağa yetecektir. İstanbul'da hedef nüfus ve planlama artışı değil, hayat standartlarının yükseltilmesi olmalıdır." Getireceği yükün yanı sıra şehrin özgün silüetini bozacak şekilde merkezde dikilmesi düşünülen gökdelenlere İstanbullular itiraz ediyor. Zaten basında da bu konuda epey eleştiriler yapıldı. Gürtuna bunlara katılıyor ve görüşlerini şöyle açıklıyor: "Her gelişen şehirde, özellikle tarihi nitelikli şehirlerde; merkezi alanla, çevre farklı planlanmış ve yönlendirilmiştir. Londra'da Hyde Parka, Green Parka gökdelen dikilmesi düşünülmemiş. London City adıyla yeni modern bir bölge oluşturulmuştur. Yönetimimiz sırasında biz, İstanbul'da bunu ön gördük. Merkezin yükünü azaltıp çevreye aktaracak, kanat çekim merkezleri adıyla bir dizi proje geliştirdik. Merkezi İş Alanları, Tekno Vadi, Finans Merkezi, Ticaret Merkezleri, Eğlence Merkezi Disneyland, Hayvanat Parkı, Safari Alanı, Dev Akvaryum, Fuar Alanları, Kongre Merkezleri gibi farklı yerlere uygulanacak projelerle yeni çekim alanları oluşturarak İstanbul'u hem dönüştürmeyi hem de merkezin yükünü çevreye taşıyarak nefes almasını sağlamayı hedefledik. Şehircilikte esas olan sadece bina değildir, şehir dokusu üretmektir. Yani mimari, estetik, ölçek, fonksiyon, şehircilik verileri bir bütün olarak ele alınır. Çok güzel bir bina uygun olmayan bir alanda çok çirkin ve zararlı olabilir. Ortadaki konular, bu açıdan da değerlendirilmelidir." Uluslararası finans ve ticaret merkezi olarak İstanbul Gürtuna, geleceğin dünyasında şehirlerin rollerinin artacağına, ülkelerin şehirleriyle rekabet edeceğine inanıyor. Başkanlığı sırasında fuarlar, kongreler, turizm, ticaret ve finans merkezi bir İstanbul'u yakın ve orta vadede hedef olarak belirlediklerini ve bunun da alt yapısını hazırladıklarını söylüyor. Bu konu için planladıkları Seyrantepe-Ayazağa bölgesinin bugün toplu konut alanı olarak satılmağa başlanmasından büyük üzüntü duyuyor. Ali Müfit Gürtuna, yeni imara açılan alanlarla ilgili olarak görüş ve değerlendirmelerini uzun uzun açıklıyor. Ancak, yerim müsait olmadığı için bunları tam olarak okuyucularıma aktaramıyorum. İstanbul'u iyi bilen, İstanbul'un dertlerine çare üretebilmek için hâlâ çalışan; tecrübeli bir İstanbul sevdalısı olarak keşke diyorum, Büyükşehir Belediyesi Başkanı Sayın Kadir Topbaş, Gürtuna'nın görüş ve tecrübelerinden de faydalansa... Çünkü İstanbul hepimizin ortak sevdası ve derdi...