Seyahatname 2001

Ankara Devlet Opera ve Balesi Modern Dans Topluluğu'nun, Evliya Çelebi'nin "Seyahatname" isimli eserinden esinlenerek hazırladığı "Seyahatname 2001"in galası geçtiğimiz hafta İstanbul'da yapıldı. Büyük emeklerle, gönül koyarak hazırlanan bu görkemli eser, dans, tasarım, sinevizyon ve müziğin anlamlı bir çizgide buluştuğu; farklı duyguların iç içe algılandığı, çarpıcı, etkileyici bir prodüksiyon... Müziği kulaklarımdan, dansları gözümün önünden gitmiyor. Temsilden çıkar çıkmaz, müzik kasetlerini almağa koşturduğum bu oyunu birkaç gün geçtikten sonra tekrar seyretmek istedim. Meğer temsiller Ankara'da devam ediyormuş... Seyahatname 2001'in metinleri belki, daha iyisi olamaz mıydı diye tartışılabilir ama müziğin ve dansın ihtişamlı birliği öylesine bastırıyor ki bu zaafı görmüyorsunuz. Neticede de zaten size sadece müzik ve dans kalıyor. Eser, adından da anlaşılacağı gibi seyahati anlatıyor. Bu, dıştan içe doğru, içten evrene doğru daireler çizerek sürüp giden bir arayışın hikayesi... İnsanın kendine, kendinden "Bütün"e doğru anlamlı, çileli, renkli ama zor yolculuk... Bir bakıma umutlar yeşerten bir farkındalıkla içindeki "ben"e ulaşma macerası... Seyahatname 2001, gösterime girdiği şu kısacık süre içinde iki ismi; kompozitör Arkın Allen (Mercan Dede) ve yönetmen Beyhan Murphy'yi bir anda flaş isimler olarak gündeme getirdi. Kanada'da yaşayan Mercan Dede, ney çalıyor, DJ'lik ve öğretim üyeliği yapıyor. Tasavvufla iç içe. Bu iç içelik müziğine de yansıyor. Geleneksel Türk ezgi ve melodilerini elektronik ve dünya müziğiyle buluştururken aslında huzura ermişlerin sevecenliğiyle bütün insanları ve çağı kucaklıyor. Bu müzik, dinleyeni sarsıyor, şaşırtıyor, ruhun gizemli derinliklerine daldırıyor, Yunus'un: "Bir ben vardır bende benden içeri" deyişinin sırrına götürüyor. Neyzen Niyazi Sayın'ın öğrencisi olduğunu duyunca değerli dostum Sayın'ı arayarak tebrik ettim. Bu nefis çalışması için Mercan Dede'yi kutluyorum. Eserin koreografi ve yönetmeni olan Beyhan Murphy, çarpıcı koreografisi ve dansa kazandırdığı yeni stillerle adeta hareket ve estetiğin sınırlarını zorluyor, seyirciyi büyülüyor. Şimdiye kadar çok bale seyrettim; aralarında çok beğendiklerim ve hayran kaldıklarım oldu. Ama Murphy'nin bu olağanüstü çalışması beni çok ama çok derinden etkiledi. Bu etki içimde sürekli olarak yenilenip duruyor. Murphy, beden diline estetiğin yanı sıra duyguların iç içeliğini ve felsefeyi de katmış, evrensel bir anlatıma ulaşmış. Bunda muhakkak ki birbirinden yetenekli oyuncuların da payı büyük. Sanıyorum, insanın ve evrenin gizemini taşıyan bu eser, dünya sahnelerinde büyük bir beğeni ve alkış toplayacak. Ellerine sağlık Beyhan Murphy. Milli kültürden hareketle evrenseli yakalamanın tipik örneğini teşkil eden Seyahatname 2001'e başından beri destek veren Ankara Devlet Opera ve Balesi'nin genç, yetenekli ve dirayetli Genel Müdürü Remzi Buharalı'ya da binlerce teşekkür...