Türkçe'nin beklenen sözlüğü

Geçtiğimiz pazartesi günü Topkapı Sarayı'nda Kubbealtı Kültür ve Sanat Vakfı tarafından hazırlanan, Koç Vakfı tarafından finanse edilen Kubbealtı Lugatı (Misalli Büyük Türkçe Sözlük) eserinin tanıtım toplantısı yapıldı. Çoğunluğu bilim adamları ve edebiyatçılardan oluşan toplantıda açılış konuşmasını yapan Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarı Prof. Nejat Birinci'nin söylediğine göre, lugatın hazırlanmasıyla ilgili çalışmaları 1971 yılında Kubbealtı Kültür ve Sanat Vakfı Başkanı İlhan Ayverdi başlatmış. Kelimelerin cümle içinde kullanımlarını vermek için yüzlerce yazarın eserleri bir bir taranmış... Yani, Türkçe'nin yüz akı diyebileceğimiz bu dev eser; sabrın, ciddi ve titiz çalışmanın yüz güldüren ürünü... Dile kolay, tam 34 yıl... Normal bir ömrün yarısı... Türkçe'ye saygı ve sevginin, ona sahip çıkmanın bundan daha anlamlı bir ifadesi olabilir mi? Tanıtım toplantısında ancak şöyle bir karıştırma fırsatı bulduğum lugatın adresime postalanmış olmasına çok memnun oldum. Üç büyük cildi, bir ilkokul öğrencisinin saf ve derin heyecanıyla daha detaylı inceledim ve kütüphanemin baş köşesine yerleştirdim. Sanki sihirli bir el değmişcesine Türkçe için duyduğum kaygılar, hüzünler bir anda dağılıverdi. 61 bin kelime ihtiva eden üç ciltlik lugatın tamamı 3549 sayfadan oluşuyor. 1.000'e yakın eser, 35.000 deyim taranmış. 100.000 örnekli muazzam bir başvuru kaynağı. Lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri, akademisyenler, Türkçe'ye ilgi duyan, kullanımında titizlik arayan, dilin geçmişi ile bağ kurmak, tanımak isteyenler için hazine. Tanıtımla ilgili basın bildirisinde Kubbealtı Kültür ve Sanat Vakfı tarafından eserin hazırlanış amacı şöyle açıklanıyor: "Sözlüklerin dil öğrenimi ve öğretiminde, dilin doğru kullanılmasında yararlanılan başlıca kaynaklar olduğundan hareketle, Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sanat Vakfı tarafından hazırlanan Kubbealtı Lugatı (Misalli Büyük Türkçe Sözlük) sadece yaşayan Türkçemizin değil, tarihi seyir içinde Türk dilinin kazanmış olduğu kelime ve kullanımları belgeleyerek Türkçe ile ilgilenen herkese bu dilin zenginliğini göstermek gayesi ile oluşturulmuştur." Türkçe'nin ihmal edildiği, gelişigüzel kullanımlarla horlandığı günümüzde böyle kıymetli bir eseri hazırlayıp yayınlamakla ona layık olduğu saygıyı gösteren Kubbealtı Kültür-Sanat Vakfı'nı, Vehbi Koç Vakfı'nı kutluyor; eserin ilk bilimsel danışma toplantılarında bulunan değerli ilim ve fikir adamlarını; Samiha Ayverdi, Dr. Ekrem Hakkı Ayverdi, Nihat Sami Banarlı, Prof. Tahsin Banguoğlu, Prof. Dr. Ömer Lütfi Barkan, Prof. Dr. Kaya Bilgegil, Prof. Dr. Abdülkadir İnan, Prof. Dr. Faruk Kadri Timurtaş, Faruk Nafiz Çambıbel, Orhon Seyfi Orhon ve Fevziye Abdullah Tansel'i saygı ve şükranla anıyor, emeği geçen herkesi gönülden kutluyorum.