'Suyun suya benzemesi gibi, geçmiş de geleceğe benzer.' *** Hoş. Okuduğumda etkilendim. İbn Haldun söylemiş. Bu bilgi bana ait değildi doğrusu. Frances Kazan'ın kitabı Halide'nin başlangıç sayfasında yer alan iki kısa satırcık... *** Yeni çıkan iddialı kitaplardan birisi Halide. Yakın tarihimizde roman tekniğiyle nazar gezdiren itinalı bir çalışma. Fakat kitapta dikkatimi çeken iki nokta, direkt kitapla ilgili değil ne yazık ki. *** Takıldığım ilk konu yazarın özgeçmişiyle alakalı. Bakın aynen şöyle diyor; 'Frances Kazan, Elia Kazan'ın karısıdır. 1991'de New York Üniversitesini bitirdi. 1994'te Türk araştırmaları alanında yüksek lisans derecesi aldı. Türkiye'nin geçmişi ve bugünü hakkında geniş bir dizi konuyu kapsayan bir dergi olan Cornucopia'nın sürekli yazarları arasındadır. Society For Women Geographers (Kadın Coğrafyacılar Derneği)'nin bir üyesidir; Chelsea'de, Kitchen adlı performans merkezinin yönetim kurulu başkanlığını yürütmektedir. Good Night, Little Sister adlı romanı New York'da (Stein & Day, 1986) ve Londra'da (HarperCollins, 1987) yayınlandı. Halide Edip üzerine yayınlanmış bir incelemesi de vardır (Halide Edip ve Amerika, Bağlam Yayınları, 1995). New York'ta yaşamaktadır. *** İşte buraya takıldım! Frances Kazan hakkında bilgi verecekseniz başlangıç cümleniz Elia Kazan'ın karısıdır şeklinde olmamalı. Yaşamına baktığınızda kiminle evli olduğundan çok daha önemli işlere imza atmış olduğunu görüyorsunuz. Fakat ne yazık ki onu Türk okuruna hatırlatmanın en etkili yolu soyadı olarak algılanmış ve kitabın satış grafiğini değiştirir tahminiyle böyle bir giriş yapılmış. Bu sanırım hepimizin ayıbı. Yayıncıdan okura kadar hepimizin! *** Nazarı dikkatimi celp eden diğer ayrıntı ise başta karaladığım cümle idi. *** Suyun suya benzemesi gibi, geçmiş de geleceğe benzer! *** Su, suya ne kadar benzer, şartlar eldeki kimyayı nasıl etkiler gibi sorulası sorular mevcut ama bunları seslendirmeye başlamadan önce düşünüyor insan. Ya su suya benzerken geçmiş de geleceğe benzerse gerçekten? Yarına benzemesini isteyeceğimiz kaç tane dün yaşadık? Ya yaşamadıysak ve sırf bu yüzden istemediğimiz bir geleceğe yelken açıyorsak?