Askerlik borçlanması yanlışı düzeltiliyor...

Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 60. maddesinde askerlik borçlanmasının usul ve esasları düzenlenmiştir. Kanun koyucu, askerliğini er olarak yapanlar ile yedek subay öğrencilerinin zorunlu nedenlerle sosyal güvenlikten yoksun kaldıklarını düşünerek, silah altında geçen sürelerin borçlanma yolu ile hizmet olarak değerlendirilmesine imkan tanımıştır. Askerlik borçlanması olarak adlandırılan bu borçlanma işlemi 4 Ekim 2000 tarihli 616 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile bazı değişikliklere uğramıştır. En önemli değişiklik birisi, hesap edilen borçlanma tutarı önceden iki yıl içinde defaten veya taksitler halinde ödenebilirken, 616 sayılı KHK ile ödeme süresinin 3 aya düşürülmesidir. İkinci önemli değişiklik, borçlanılan sürenin sigorta başlangıcını geriye götürmesinin kaldırılması ile yapılmıştır. Önceki uygulamada borçlanma yapan kişi askerlikten sonra sigortalı olmuş ise, sigorta başlangıcı borçlanma süresi kadar geriye götürülüyordu. Oysa 616 sayılı KHK'nin 59. maddesi ile 506 sayılı Kanunun 60. maddesinin (F) bendi değiştirilmiş ve askerlik borçlanması yapanların sigorta başlangıcının geriye yürütülmesi işlemi kaldırılmıştı. Bilindiği gibi 4792 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununu yürürlükten kaldıran ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununda da önemli değişiklikler yapan 616 sayılı KHK yayımından itibaren bir ay içinde Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Bu iptalden sonra SSK askerlik borçlanması işlemini eski hükümlere göre yapması gerekirken, 616 sayılı KHK yürürlükteymişçesine işlem yapmaya devam etmektedir. Söz konusu KHK'nin ve devamı bazı KHK'lerin sosyal güvenlik sistemimizi kökünden sarstığı bir gerçektir. Acil olarak bu yanlışlığın düzeltilmesi gerekmektedir. TBMM'nin gündemi çok yoğun olduğu gerekçesi ile yaklaşık üç yıldır SSK kanundan yoksun yönetilmektedir. Anayasa Mahkemesinin iptal kararından sonra ortaya çıkan boşluğun doldurulması için hazırlanan ve pek yakında Kanunlaşması beklenen hatta zorunlu görülen kanun tasarısı bir çok yeni düzenlemeyi beraberinde getirmektedir. Bu değişikliklerden birisi de askerlik borçlanması ile ilgili olan düzenlemedir. Buna göre; "Bu Kanuna göre sigortalı olarak tescil edilmiş bulunanların, er olarak silah altında veya Yedek Subay Okulunda geçen sürelerinin tamamını veya bir kısmını, kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde ve bu Kanunun 78 inci maddesi ile belirlenen prime esas kazancın alt sınırının talep tarihindeki tutarı üzerinden hesaplanacak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerini talep tarihinden itibaren 3 ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılır, 3 ay içinde primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmaz. Borçlandırılan sürenin karşılığı olan gün sayısı sigortalının prim ödeme gün sayısına katılır. Bu kanuna göre tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandırma halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülür. Askerlik borçlanmalarında, aylık bağlanmaya hak kazanılması durumunda kendilerine, borcun ödendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanır." Görüldüğü gibi sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için yapılacak borçlanmalarda, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülecektir. Olması gereken, adalete ve hakkaniyete uygun olan bu düzenlemedir. Ancak askerlik yaptıkları süre içinde kanunla kurulmuş bulunan diğer sosyal güvenlik kuruluşları mevzuatına göre sigortalı veya iştirakçi olanlar hakkında yukarıda açıklanan askerlik borçlanması hükümleri uygulanmaz. Okuyucularımıza cevaplar Birol Özcan- Haziran 1996 tarihinden sigortalı işte çalışmaya başladığınız Haziran 2001 tarihine kadar isteğe bağlı sigorta prim borcunuzu gecikme zammı ile birlikte her zaman ödeme imkanınız bulunmaktadır. Yeni çıkan kanun bundan sonra isteğe bağlı sigortaya prim öderken 3 ay ödeme yapmayanların isteğe bağlı sigortalılığını durduracaktır. Prim borcunuzu bizim hesap etmemiz mümkün değildir. Sigorta Müdürlüğüne müracaat ederseniz borç tutarınız tarafınıza bildirilecektir. Harun Demir- Kendi isteğiniz ile Bağ-Kur sigortanızı Ekim 2000 tarihinde başlattığınız için doğal olarak sigorta başlangıcınız 1996 kabul edilmeyecektir. Bildiğiniz gibi doğuştan veya sigortalı olmadan önce sakat olanlar defterdarlıktan sakatlık vergi indirim belgesi almaları durumunda 15 yıl sigortalılık süresi ve en az 3600 gün prim ödemesi ile emekli olabilmektedirler. Sakatlık indirim belgesi alabilmeniz için ücretli olarak bir işyerinde çalışıyor olmanız gerekmektedir. Sosyal Sigortalar Kanununa tabi bir işte çalışmaya başlarsanız sakatlık indirim belgesi alarak vergi indiriminden yararlanabilirsiniz. Hayriye Erdoğan- Verdiğiniz bilgilere göre bugün itibarı ile 4888 gün prim ödemeniz var. Sosyal Sigortalar Kanununa göre emekli olabilmek için prim ödeme gün sayınızı en az 5000 güne çıkarmanız gerekiyor. Yani 112 gün daha (4 ay) prim ödedikten sonra emekli olabilirsiniz. Sizin için yaş haddi geçerli değildir.