Çalışırken doğum yapanlar borçlanabilir

S. Ba­lık- 1984 yı­lın­da özel bir şir­ket­te 65 gün ça­lış­tım. Da­ha son­ra Şu­bat 1996 yı­lın­da ara ve­re­rek is­te­ğe bağ­lı si­gor­ta­lı ol­dum. Öde­ye­me­di­ğim gün­le­ri don­du­rup da­ha son­ra is­te­ğe bağ­lı si­gor­ta­ya tek­rar ka­yıt ol­dum. 1986 do­ğum­lu bir kı­zım var. Ben o za­man hiç­bir şe­kil­de si­gor­ta­lı ve­ya Bağ-Kur'lu de­ğil­dim. Do­ğum borç­lan­ma­sın­dan fay­da­la­na­bi­lir mi­yim? 2008 yı­lı Ekim ayı iti­ba­riy­le 3245 gün öden­miş pri­mim var. Ha­len es­ki sis­te­me gö­re is­te­ğe bağ­lı şu an­da Bağ-Kur ile bir­leş­ti­ği için Bağ-Kur ödü­yo­rum. 10. ayı 205.00 YTL ola­rak öde­dim. Siz­den ri­cam, prim­le­ri­mi bu şe­kil­de öde­me­ye de­vam mı ede­yim yok­sa SSK'lı bir iş­te mi ça­lı­şa­yım? Az prim öde­mek için (çay­cı, te­miz­lik­çi, ba­kı­cı) gi­bi bir iş­te mi gö­rü­ne­yim? Bu­nu yap­mam için ne yap­mam ge­re­kir? Ne za­man emek­li ola­bi­li­rim? Olun­ca­ya ka­dar bun­dan son­ra­ki yıl­la­rı­mı na­sıl ya­par­sam er­ken emek­li ola­bi­li­rim? Ko­nu gün­cel ol­du­ğu için ve bir­çok oku­yu­cu­mu­zu il­gi­len­dir­di­ğin­den ön­ce­lik­le do­ğum borç­lan­ma­sı­nın şart­la­rı­nı tek­rar ha­tır­lat­mak ge­rek­ti­ği­ni dü­şü­nü­yo­rum. Zi­ra son gün­ler­de ne­re­ye gi­der­sem kar­şı­ma bu so­ru ge­li­yor. 5510 sa­yı­lı Sos­yal Si­gor­ta­lar ve Ge­nel Sağ­lık Si­gor­ta­sı Ka­nu­nu­nun sis­te­mi­mi­ze ge­tir­miş ol­du­ğu ye­ni­lik­ler­den en önem­li­si­nin ge­nel sağ­lık si­gor­ta­sı ile bir­lik­te do­ğum borç­lan­ma­sı ol­du­ğu­nu söy­le­ye­bi­li­rim. Ça­lış­ma ha­ya­tı­na do­ğum ne­de­niy­le ara ve­ren ka­dın­lar için ge­ti­ri­len bu uy­gu­la­ma, ço­cuk ye­tiş­tir­mek gi­bi çok kut­sal bir gö­re­vi ya­pan ka­dın­la­rı­mı­zın bu sü­re­le­ri­ni sos­yal gü­ven­lik an­la­mın­da de­ğer­len­dir­me­le­ri­ne im­kan ta­nı­mak­ta­dır. Va­ta­ni gö­re­vi­ni yap­mak için zo­run­lu ola­rak as­ke­re gi­den er­kek­ler na­sıl bir sü­re ken­di ira­de­le­ri dı­şın­da ça­lış­ma ha­ya­tı­nın dı­şın­da ka­lı­yor­lar­sa, do­ğum ya­pan ka­dın­lar da ben­zer şe­kil­de bir sü­re­li­ği­ne ça­lış­ma ha­ya­tı­nın dı­şı­na çık­mak zo­run­da ka­lı­yor­lar. Çok da­ha ön­ce­le­ri ve­ril­me­si ge­re­ken bu hak­kın uy­gu­la­ma­sı ekim ba­şın­dan iti­ba­ren baş­la­mış­tır. Do­ğum borç­lan­ma­sı­nın uy­gu­la­ma­sı için bir adet teb­liğ ya­yın­lan­mış ol­mak­la bir­lik­te, uy­gu­la­ma­ya yön ve­re­cek olan ge­nel­ge he­nüz çık­ma­mış­tır. Da­ha da önem­li­si SGK ta­ra­fın­dan prog­ram­sal dü­zen­le­me ne­ti­ce­len­di­ri­le­me­di­ği için fii­li ola­rak borç­lan­ma iş­lem­le­ri şim­di­lik ya­pı­la­mı­yor. Umut edi­yo­rum ki çok kı­sa bir sü­re için­de fii­li ola­rak borç­lan­ma ya­pı­lır. SSK'lı ola­rak ça­lı­şır­ken do­ğum ya­pan ve bu ne­den­le ça­lış­ma ha­ya­tı dı­şın­da ka­lan ka­dın­lar do­ğum borç­lan­ma­sı ya­pa­bi­lir­ler. Ör­ne­ğin, 1990 yı­lın­da ça­lış­ma ha­ya­tı­na gi­ren ve ça­lış­ma­ya de­vam eder­ken 1992 yı­lın­da do­ğum ya­pan bir ka­dın si­gor­ta­lı, üç yıl işe ara ver­miş ol­sun. Bu si­gor­ta­lı do­ğum­dan son­ra­ki iki yıl­lık sü­re­yi borç­la­na­bi­lir. Do­ğum­dan ön­ce­ki bir ta­rih­te si­gor­ta­lı olup, bir sü­re ça­lı­şan ve do­ğum­dan ön­ce iş­ten çık­mış olan­lar için borç­lan­ma im­ka­nı yok. Ör­ne­ğin, 1988 yı­lın­da si­gor­ta­lı olan ve iki yıl ça­lı­şıp 1990 yı­lın­da iş­ten çı­kan bir si­gor­ta­lı, 1993 yı­lın­da do­ğum yap­mış ol­sun. Bu si­gor­ta­lı­nın do­ğum borç­lan­ma yap­ma­sı­na im­kan yok. Çün­kü, do­ğum­dan ön­ce iş­ten çık­mış­tır. İş­ve­ren­den is­ten­me­me­li Pe­ki, do­ğum­dan ne ka­dar ön­ce iş­ten çı­kan­lar borç­lan­ma ya­pa­bi­lir? Bu­ra­da ob­jek­tif bir kri­te­rin kul­la­nıl­ma­sı ge­re­ki­yor. Da­ha ön­ce bir­çok uy­gu­la­ma­da 300 gün kri­te­ri esas alın­mış­tır. Ya­ni ka­dı­nın ha­mi­le kal­dı­ğı bir ta­rih­ten son­ra iş­ten çık­ma­sı ha­lin­de do­ğum borç­lan­ma­sı hak­kı­nın ve­ril­me­si ge­rek­ti­ği­ni dü­şü­nü­yo­rum. Do­ğum borç­lan­ma­sı ile il­gi­li ikin­ci önem­li me­se­le teb­li­ğe gö­re iş­ve­ren­den ça­lış­tı­ğı­na da­ir bel­ge alın­ma zo­run­lu­lu­ğu­dur. Bu uy­gu­la­ma­dan he­men vaz­ge­çil­me­si ge­rek­mek­te­dir. Kim­le­rin ne za­man ve ne ka­dar sü­re ile ça­lış­tık­la­rı Sos­yal Gü­ven­lik Ku­ru­mu Ka­yıt­la­rın­da mev­cut­tur. Hiz­met bel­ge­si için­de bu­lu­nan ve bil­gi iş­lem or­ta­mın­da her yer­de gö­rü­le­bi­len bu hiz­met­le­rin ne­den dı­şa­rı­dan is­ten­di­ği­ni an­la­mak müm­kün de­ğil­dir. Bu ge­nel açık­la­ma­lar­dan son­ra so­ru gön­de­ren oku­yu­cu­muz ça­lı­şır­ken do­ğum yap­ma­dı­ğı için borç­lan­ma ya­pa­maz. Do­ğum ta­ri­hi­ni be­lirt­me­di­ği için ne za­man emek­li ola­bi­le­ce­ği­ni he­sap et­me im­ka­nı­mız yok. İs­te­ğe bağ­lı si­gor­ta ile il­gi­li ye­ni uy­gu­la­ma hak­kın­da geç­ti­ği­miz haf­ta ay­rın­tı­lı bil­gi ver­di­ği­miz için tek­rar ol­ma­ma­sı için yo­rum yap­mı­yo­rum.