Eşler için ölüm aylığı

Mustafa Arı-İstanbul: Ben SSK'dan emekli aylığı alıyorum. Eşim 1994 yılına kadar 8 yıl SSK'lı olarak çalıştı. 6 yıldır isteğe bağlı sigorta primi ödüyoruz. Eşim emekli olduktan sonra ben ölürsem veya eşim ölürse birbirimizin aylığına hak girebilir miyiz. Bu konuda iş kanununda bir hüküm bulamadım. Eğer birbirimizin maaşını alamazsak isteğe bağlı sigortadan çıkmayı düşünüyoruz. Ayrıca ödediğimiz primleri de geri almayı düşünüyoruz. Bu konularda bizi aydınlatmanızı bekliyoruz. Cevap: Ölüm aylığı, İş Kanunu'nda değil 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 65 ve takip eden maddelerinde düzenlenmiştir. İş kanunu çalışma hayatının kurallarını düzene koyarken, Sosyal Sigortalar Yasası, sosyal güvenliğin ilkelerini düzenlemiştir. Ölüm sigortasından yapılacak yarımlar 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 65. maddesinde; Ölen sigortalının eşine, çocuklarına, ana ve babasına aylık bağlanması, Ölen sigortalının eşine, çocuklarına ana ve babasına toptan ödeme yapılması, şeklinde düzenlenmiştir. Sigortalının dul eşi evlenirse ölüm aylığı kesilir. Aylığı kesilmesine neden olan evlilik son bulursa aylık yeniden bağlanır. Yasanın bu maddelerinden eşlerden birisinin ölümü halinde, sağ eşin evlilik yapmamak şartı ile ölüm aylığı alabileceği anlaşılıyor. Yasanın ilk yürürlük tarihinde sadece kadınlar eşlerinden dolayı ölüm aylığı alabilirken, daha sonra yapılan değişiklikle erkeklerde ölen eşlerinden dolayı ölüm aylığı almaya başlamışlarıdır. SSK'dan ödenen primleri geri alabilmek için, emeklilik yaş haddini geçtiği halde emekli olamayacağınızın anlaşılması gerekiyor. Yani her önüne gelen sigortaya ödediğim primi geri alacağım diye yola çıkamaz. Bu sosyal güvenliğin mantığına ters düşmektedir. Ayrıca, yukarıda yaptığım açıklamalar nedeniyle sigorta primlerinizi geri almanızı gerektirecek bir durum yoktur. Zira eşiniz veya sizin vefatınız halinde sağ kalan ölüm aylığı alabilecektir. Kıdem tazminatı tavanı arttı 10.10.2001 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan (Sayı: 24549 (Asıl) ) "Kamu Personelinin Maaşlarının Hesabına Esas Tutulan Katsayıların Yeniden Tespiti ile Muhtelif Statülerde İstihdam Edilen Sözleşmeli Personelin Ücretlerinin Artırılmasına İlişkin Karar, Karar Sayısı: 2001/3038" ile devlet memurlarının aylıklarına esas tutulan rakamlar aşağıdaki şekilde değiştirildi ve buna paralel olarak 1475 Sayılı İş Kanunu'nu gereğince ödenen kıdem tazminatının tavanı da arttı. Buna göre kıdem tazminatı tavanı 15.10.2001 tarihinden itibaren 884.830.000-TL'ye yükselmiştir. Kısa soru ve cevaplar Halil İbrahim Ünal - Urla:Bağ-Kur sigortasından çıkıp SSK'ya geçmek için, öncelikle vergi mükellefiyetinizin sona ermesi gerekiyor. Bunun için işyeri kapanışını yaptıracaksınız. Ayrıca ticaret sicilinden kaydınızı sildiriniz. Herhangi bir meslek odasına kaydınız varsa (örneğin bakkallar odası gibi) buradan da çıkış yaptırmanız gerekiyor. Bu işlemleri yaptıktan sonra Bağ-Kur'a iş bırakma formu veriyorsunuz. Daha sonra herhangi bir işyerinde çalışarak sigortalı olabileceğiniz gibi, SSK isteğe bağlı sigortaya da girebilirsiniz. Türker Türkmen - Manisa: Doğum tarihinize ve ilk işe girişinizi dikkate aldığımızda mevcut yasalara göre ancak 56 yaşınızı ikmal ederek emekli olabilirsiniz. Ancak emeklilik yaş haddi ile ilgili olarak yeni bir yasal düzenleme yapılacak. Bu yasa ile yaş haddinde değişiklik olabilir. Bağ-Kur'a kayıt olurken SSK hizmetlerinizin intibakını yaptırmanız gerekirdi. Hizmet birleştirmesini şimdi yaptırmalısınız. SSK'dan en az 6000 gün, Bağ-Kurdan ise 9000 gün prim ödeyerek emekli olabilirsiniz. Eşiniz isteğe bağlı sigortaya girebilir. Emekli olurken isteğe bağlı sigorta ile normal sigortalılık arasında maaş farkı yoktur. Fark basamak derecenize ve gün sayınıza göre ortaya çıkmaktadır. Yani ne kadar çok prim öderseniz o kadar çok aylık alabilirsiniz. Ender Kalaycı - Manisa: Emekli Sandığından adınıza yatırılmış olan kesenekleri geri almışsınız. Bu nedenle Emekli sandığı hizmetlerinizi öldürmüş oluyorsunuz. Ancak aldığınız primleri faizi ile geri ödeyerek hizmetinizi tekrar canlandırabilirsiniz. Yani isteğiniz zaman hizmet ihyası yapabilirsiniz. Hizmet ihyası yapmadığınız takdirde sigorta başlangıcınız 1998 olarak kabul edilecektir. Emeklilik yasası yeniden düzenleneceği için ne zaman emekli olacağınızı şimdilik yorumlayamıyoruz. P.H.Yüksel - Üsküdar: Yaş haddinden emeli olabilmek için 56 yaşınızı ikmal etmeniz gerekiyor. Verilerinize göre 11 yıl sigortalılık süresi ve 3600 günden fazla prim ödemeniz var. 3600 gün ile yaş haddinden emekli olabilirsiniz. Yaşınız tamamlanıncaya kadar 15 yıllık sigortalılık süresini aşmış olacaksınız. İsterseniz prim ödemeyi durdurup 56 yaşınızın dolmasını bekleyebilirsiniz. Nurettin Kollak - İstanbul: 1982-1983 yıllarına ait mükellefiyetinizden dolayı bağ-Kur'a kayıt yaptırabilirsiniz. Böylece sigorta yaşınızı yükselterek SSK'dan daha erken emekli olabilirsiniz. Emeklilikte yüksek maaş almak için yüksek dereceden prim ödemeniz gerekiyor. Bağ-Kur'a devam ederseniz sürekli basamak yükseltmelisiniz. SSK'ya devam ederseniz tavandan ödeme yapmalısınız. Doğum tarihiniz yazılı olmadığı için ve emeklilik yaşı yeniden düzenleneceği için ne zaman emekli olabileceğinizi yorumlayamıyoruz.